Wednesday 8 March 2023

కొండవీడు కోట


సెలవొస్తే ఏదయినా ప్రాంతం చూసే అవకాశమొస్తే వెళ్లడమే. అలా విజయవాడ వస్తావా అని ఆనంద్ అనగానే ఏంటి కార్యక్రమం అంటే మార్కాపురం ప్రాంతం లో 10 వ తరగతి విద్యార్థులకు అందించే "వాసవి club అమృతాహార సేవ " ను విజయవాడ వాసవి క్లబ్ వారు కూడా అక్కడ  కూడా అందించేందుకు వారిని motivate చేయడానికి అన్నాడు. సరే మంచిదే కదా!మధ్యాహ్నం వీలయితే భవానీ ద్వీపమో, కొండవీడు కోట గాని చూద్దా మనుకున్నాం.మధ్యాహ్నం meeting అయ్యాక 3:00 కల్లా విజయవాడ లో బయలు దేరాం. మిత్రుడు HM సుధాకర్ car నడుపుతుంటే నేను ఆనంద్, పిచ్చిరావు 5 గంటలకల్లా కోట పైకి చేరుకున్నాం.

కొండ పైకి 3 ఏళ్ల క్రితం తారు రోడ్డు వేశారు. మలుపులతో కూడిన ఘాట్ రోడ్డు. ఆ ప్రాంతమంతా అటవీశాఖ పరిధిలో ఉంది. కొండపైన చిన్న పార్క్ అభివృద్ధి చేశారు. లక్ష్మి నరసింహస్వామి ఆలయాన్ని పునరుద్దరిస్తున్నారు. ప్రక్కనే చిన్న మసీదు ఉంది. దానికి ముందు అనవేమారెడ్డి విగ్రహం ఉంది. చూపరులను విశేషంగా ఆకట్టుకుంటుంది. ప్రక్కనే వేమన విగ్రహం ఉంది. వెనుకగా రంగసాని మంటపం ఉంది. అది ఎక్కి చూస్తే ఒక వైపు కోట గోడ కనిపిస్తుంది.14 వ శతాబ్దం లో రెడ్దిరాజులు అద్దంకి నుండి రాజధాని ని ఈ ప్రాంతానికి మార్చారు. ప్రోలయ వేమారెడ్డి దీనిని నిర్మించారు.1328 నుండి 1482 వరకు రెడ్డి రాజులు కొండవీడును రాజధాని గా చేసుకుని శ్రీశైలం నుండి సింహాచలం వరకు పరిపాలించారు. తరువాత గజపతులు, కృష్ణ దేవరాయలు(1516), కులీ కుతుబ్ షా (1579), ఫ్రెంచ్ వారు (1752), బ్రిటిష్ వారు (1788) వరుసగా ఈ కోటను స్వాధీనం చేసుకుని పరిపాలించారు. గుంటూరు కు 16 km దూరం లో ఫిరంగి పురం దగ్గరిలో ఉంటుంది.భూమికి 1700 అడుగుల ఎత్తులో ఉంటాయి ఇక్కడి కొండలు. ఆంధ్రప్రదేశ్ TOURISM Department వారు ఇక్కడ resort లాగా అభివృద్ధి చేసి వసతి కల్పిస్తే చక్కటి పర్యాటక ప్రాంతమౌతుంది. అక్కడ గడిపింది కొద్దిసేపే అయినా "ఇచ్చోటనే కదా భూములేలు రాజన్యుల అధికార ముద్రలు అంతరించి పోయే. ... గుర్రం జాషువా పద్యం గుర్తుకు వచ్చింది. ఈ ప్రాంతమంతా ఒకప్పుడు రాజులు రాణులతో కళ కళ లాడుతూ ఉండి ఉంటుంది కదా, ఎన్నో యుద్దాలకు ఈ కోట గోడలు సాక్షీ భూతాలుగా నిలిచాయి కదా అనిపించింది.అంత గొప్ప కోట ఆనవాళ్లే మీ లేవు.

కొండకు దిగువన కొండవీడు museum ఉంది. అపురూపమైన చిత్రాలు, శిల్పాకళా సంపద ఇక్కడ భద్రపరిచారు. శ్రీశైలం రెడ్ల సత్రం వారు దీన్ని ఏర్పాటు చేశారు. కోట చూసి వచ్చిన తరువాత museum తప్పకుండా చూడండి.( https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kondaveedu_Fort)

..........ఒద్దుల రవిశేఖర్.

Sunday 19 February 2023

సంగమేశ్వర సందర్శన

 ఎప్పటినుండో చూడాలని అనుకుంటున్న ప్రాంతం సంగమేశ్వరం. శివరాత్రి సందర్భంగా  వెళ్లడం జరిగింది. ఆత్మకూరు అటవీ ప్రాంతం ఎండలకేమో చెట్లు ఎక్కువగా ఎండిపోయి కనిపించాయి. దారంటా అటు ఇటు వెదురు విస్తారంగా గుబుర్లు గుబుర్లుగా పెరిగి కనువిందు చేస్తూ ఉంది.దోర్నాల దాటాక కొత్త పల్లి దగ్గర వెలుగొండ tunnels దాటిన తర్వాత అడవి మొదలవుతుంది.అడవి ప్రయాణం ఎప్పుడూ ఉత్సాహాన్నిస్తుంది. కొర్రపోలు,పెద్దమంతనాల,బైర్లూటి ఊర్లు దారిలో కనిపిస్తాయి.భైర్లూటి దగ్గర Jungle safari ని AP అటవీ శాఖ ఏర్పాటు చేసింది.ఇక్కడ రాత్రి బసకు ఏర్పాట్లు చేసారు.అడవిలో ఒక రోజు ఉండాలని ఉంది.చూడాలి ఎప్పుడు కుదురుతుందో.ఆత్మకూరుకు 40 కిమీ దూరం లో కృష్ణానదిలో సంగమేశ్వరం ఉంటుంది.శ్రీశైలం డాం పూర్తిగా నిండితే ఇక్కడ ఉన్న శివాలయం  నదీ గర్భంలో పూర్తిగా మునిగిపోతుంది. నీరు తగ్గిన తరువాత మరల ఫిబ్రవరి, మార్చి లోనే గుడి బయట పడుతుంది.గత సం.రం శివరాత్రి కి నీళ్ల నుండి గుడి బయట పడలేదట.గుడి చుట్టూ 3 వైపులా నది ఒక వైపు చిన్న కొండ ఉంటాయి. చిన్న పడవలు నదిలో తిరుగుతున్నాయి.గుడి చుట్టూ నది హారంలా ఉంది. కనుచూపు మేరలో నది మధ్యలో కొండలు ఉన్నాయి. పుణ్య క్షేత్రంతో పాటు చక్కని నదీ విహార కేంద్రంగా దీన్ని మలచవచ్చు. ఇంకా గుడి ఎదురుగా ఉన్న కొండ పరిసర ప్రాంతాలను AP tourism శాఖ చక్కని resort లు కట్టి ,ఉద్యానవనాలు అభివృద్ధి చేయవచ్చు. Tourism department వారు boat షికార్ కూడా ఏర్పాటు చేయవచ్చు. ఇక్కడకు కొద్ది దూరం లో నది అవతల తెలంగాణ లోకి పడవ ద్వారా వెళ్లొచ్చు. అక్కడే కేంద్రప్రభుత్వం నది పై ఒక వంతెన కట్టబోతుంది. తరువాత మార్గ మధ్యం లో కొలను భారతి ని సందర్శించాము. ఇది జ్ఞాన సరస్వతి ఆలయం. బాసర సంగీత సరస్వతి ఆలయమట.ఇక్కడ పిల్లలకు అక్షరాభ్యాసం చేస్తారు.7 రకాల శివాలయాలు బంగారు వర్ణం తో మెరిసిపోతున్నాయి.3 వైపులా కొండలు ఉంటాయి.ప్రకృతి ఒడిలో ఉన్నట్లు ఉంది ఈ ప్రాంతం. చిన్న పిల్లలు వేదమంత్రాలు చదువుతున్నారిచ్చట. తరువాత ఆత్మకూరు నుండి నంద్యాల మార్గంలో అడవిలోకి 15 కి.మీ వెళ్ళాము.ఇక్కడ రుద్రకోడూరులో శివుడు కొలువై ఉన్నాడు.పూర్తిగా మట్టి రోడ్డు. ఎదురుగా వాహనాలు వస్తే తప్పుకో లేనంతటి దారి. కాని bus లు ట్రాక్టర్లు జీప్ లలో జనం విపరీతంగా వచ్చారు. అసలు ఈ దారిలో వెళ్లి తిరిగి రావడం అదృష్టమే. ట్రాఫిక్ జామ్ అయి ఇరుక్కుంటే ఇక అడవిలో జాగారమే.ప్రభుత్వం ఈ విషయమై ఆ లోచించి కొద్దిగా రోడ్డు వెడల్పు చేయాలి.దేవాలయం దగ్గర ఎత్తయిన చెట్లు పచ్చగా చిగురించి మరింత శోభనిస్తున్నాయి. ప్రక్కనే కొలనులో భక్తులు స్నాన మాచరిస్తున్నారు.ఆ ప్రాంతమంతా భక్తులతో కోలాహలంగా ఉంది.కాని దర్శనం దగ్గర విపరీతమైన రద్దీ. గర్భ గుడిలోకి చిన్న వాకిలి గుండా దర్శనం చేయిస్తున్నారు. ఏమాత్రం తొ క్కిసలాట జరిగినా ప్రాణాలకే ప్రమాదం. ఇక్కడ కూడా ఆలయానికి బంగారు వర్ణం అద్దారు. ఈ ప్రాంతమంతా పచ్చని చెట్లతో మనోహరంగా ఉంది.ఇంత అటవి లోపలికి భక్తులు రావడం సాహసమే.ప్రభుత్వం మరింత శ్రద్ధ వహించి రహదారి వెడల్పు చేసి తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. తిరుగు ప్రయాణం కూడా ట్రాఫిక్ జామ్ లతో సాగి బయటపడి ఊపిరి పీల్చుకున్నాము.పండుగ సమయంలోనే కాకుండా సంగమేశ్వరం,కొలను భారతి, రుద్ర కోడూరు విడిగా రాగలిగితే చక్కటి అనుభూతినిస్తాయి. తీర్ధ యాత్రలతో పాటు విహార యాత్రలుగా కూడా అందరు ఈ ప్రాంతాలను సందర్శించే లాగా చేయగలిగితే మరింత బాగుంటుంది. ప్రకృతి, అడవుల్లోకి ప్రయాణం మనల్ని మరింత ఉత్తేజితుల్ని చేస్తాయి. అందుకని వాటిప్రేరణ తో మన పరిసరాల్లో మొక్కలు నాటి పెంచి మన ఆరోగ్యాలు కాపాడుకోవడంతో పాటు భావి తరాలకు చక్కటి పరిసరాలను  అప్పగించవచ్చు. ప్రకృతిని కాపాడండి. అది మిమ్మల్ని రక్షిస్తుంది....... ఒద్దుల రవిశేఖర్.

Thursday 2 February 2023

Jungle safari (Eco tourism )అటవీ సందర్శన

 

APNGC, AP అటవీ శాఖ ఆధ్వర్యంలో 40 మంది విద్యార్థినీ విద్యార్థులు,4 గురు ఉపాధ్యాయులు పత్రికా విలేఖరులు, అటవీ శాఖ అధికారులు సిబ్బంది పాల్గొన్న వీర్ల కొండ ట్రెక్కింగ్, జంగిల్ సఫారీ ఆనందో త్సా హాల మధ్య సాగింది. దోర్నాల అటవీ శాఖాధికారి      E. విశ్వేశ్వర రావు గారి ఆహ్వానం మేరకు జిల్లా పరిషత్ ఉన్నత పాఠశాల, చెన్నారెడ్డి పల్లె ప్రధానోపాధ్యాయులు Y. శ్రీనివాసరావు, APNGC ప్రకాశం జిల్లా కోర్డినేటర్ M. సజీవరాజు, మార్కాపురం Cluster కోర్డినేటర్ ఒద్దుల రవిశేఖర్, మల్లిఖార్జున గార్ల ఆధ్వర్యం లో అటవీ సిబ్బంది తమ వాహనాల్లో అందరినీ మొదట ట్రెక్కింగ్ జరిగే కొండ వద్దకు తీసికెళ్లారు. నిలువెత్తు కొండను సునాయాసంగా ఎక్కి అక్కడ ఉన్న ఇనుప మంచె పై నుండి నల్లమల అందాలను తిలకించాము.తరువాత జంగిల్ సఫారీ కి వెళ్ళాము. FRO విశ్వేశ్వర రావు గారు అక్కడ ఏర్పాటు చేసిన Exhibition లో ఉన్న జంతువుల విశేషాలను వివరిస్తుంటే విద్యార్థులు ఎంతో ఆసక్తిగా విన్నారు.జంతువుల జీవన విధానం కూడా తెలుసుకోవాలి. పులి ఎలా మనకు ఎలా మేలు చేస్తుందో తెలిపారు. భారత దేశం లో పులుల అభయారణ్యాల్లో ఇది పెద్దది.అటవీ శాఖ వారు ఏర్పాటు చేసిన భోజనాలు చేసి 3 వాహనాల్లో అందరం జంగిల్ సఫారీ కి బయలు దేరాము. మాతో పాటు భారతదేశం సైకిల్ పై చూడాలని బయలు దేరిన ప్రవీణ్ కుమార్ కూడా కలిశారు. అడవిలో ప్రయాణం 14 కిమీ. పగటి పూట జంతువులు ఏమీ కనబడ లేదు.సాయంత్రం 5 తరువాత ఆహార సేకరణకు పులులు బయలు దేరతాయట. నెమలిని మాత్రం చూసాము. మధ్యలో పులి చెరువు ఆగి చూసాము.అక్కడ Solar motor ఏర్పాటు చేశారు.6 మంది అయితే ఒక trip వేస్తారట,₹2400 ticket.ఒక ఆహ్లాద కరమైన అనుభవాన్ని మూటగట్టుకొని తిరుగు ప్రయాణం అయ్యాము."Save tiger "అని ముద్రించిన tea shirt ను బహుకరించారు.APNGC, AP Forest department తో కలిసి మరిన్ని కార్యక్రమాలు చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాము.Eco Tourism sites in NTSR  లను గురించి వివరించారు. Nallamala Jungle Safari ని చూడటానికి సంప్రదించండి : Ph:9154825778

Saturday 14 January 2023

ఆనంద సాగరం

 పుస్తకం: ఆనంద సాగరం (The book of joy కి సంక్షిప్తానువాదం )                                      మూలం :దలైలామా, డెస్మండ్ టుటు, డగ్లస్ అబ్రామ్స్, అనువాదం : రావెల సాంబశివరావు. పుస్తక పరిచయం:ఒద్దుల రవిశేఖర్  దలైలామా,డెస్మండ్ టుటు ల సంభాషణను దగ్లస్ అబ్రాహాం గ్రంధస్తం చేశారు.మతం విశ్వ జనీనమైనది కాదని విద్య సార్వ జనీనమైనదని  అందువలన విలువలు వ్యాప్తి చేయడానికి విద్య సాధనమని అన్నింటికంటే మానవతా వాదం ప్రధానమని ఇందులో వారి అభిప్రాయం. ఈ బాధామయ ప్రపంచం లో ఆనందాన్ని సాధ్యం చేసుకోవడం ఎలా అనే అంశం ఈ పుస్తకం యొక్క ప్రధాన ఉద్దేశం. ఈ ఆనందాన్ని పొందడానికి ఉన్న అడ్డంకులు, ఆనందానికి ఆధారాల గురించి వారి లోతయిన సంభాషణ సాగుతుంది. మానసిక ఆనందం, మానవత ద్వారా ఐకమత్యాన్ని సాధించడం,ఆనంద సాధనలో ప్రేమ పాత్ర వంటి అంశాలు చర్చించారు. ఆనంద సాధనకు అవసరం అయిన 8 లక్షణాలు లోతుగా చర్చించ బడ్డాయి. ఇందులో 4 మేధోపరమయినవి :1)దృక్కోణం 2) నమ్రత 3)హాస్యం 4)ఆమోదం.4 లక్షణాలు హృదయ గతమైనవి1) క్షమాగుణం 2)కృతజ్ఞత 3) కరుణ 4)ఔదార్యం. ఈ పుస్తకం మానవీయ విలువల సృజనాత్మక క్రోడీకరణ. ఇతరుల కోసం జీవించడం లోనే నిజమైన ఆనందం ఇమిడి ఉంది అనేది ఈ పుస్తకం చివరి ప్రత్తిపాదన. మనుషులు శాంతి సంతోషాలతో జీవించడానికి ప్రేమ కరుణ అనురాగం మూలమని దలైలామా అంటారు. ఇందులోని ముఖ్య విషయాలు                                  *జీవితపు ప్రయోజనం ఆనందాన్వేషణే               * మనకు ఎక్కడ మిత్రులుంటే అదే మన దేశం, మనకు ఎక్కడ ప్రేమ లభిస్తే అదే మన కుటుంబం    .* స్వార్ధం బాధకు దారి తీస్తే ఇతరులమేలు కోరడం ఆనందాన్ని చేకూర్చుతుంది.            *ఆనందమయులు సమాజం లో కలిసి పోతూ సృజన కర్తలుగా ప్రేమమ యులుగా ఉంటారు.        * మనకు ఆనందాన్ని అందించేది ప్రసన్నత, స్నేహపూర్వక ప్రవర్తన                              *అసూయ మానసిక ప్రశాంతతను ధ్వంసం చేసి ఆనందాన్ని దూరం చేస్తుంది.                                * మరణం జీవితం లో ఒక భాగం. మరణం దగ్గరయ్యేకొద్ది ఆనందం  ఆనందం పొందటం అత్యుత్తమ మార్గం.                                            * ఈ గ్రహం మీద మనం అతిధులం. ఉన్నన్నాళ్ళు జీవితాన్ని తెలివిగా వెళ్ళబుచ్చాలి. ఈ ప్రపంచాన్ని అందరికి అనువుగా ఉండేట్లు చేయాలి.       *ఆనందం అనేది ఒక బహుమతి లేదా ప్రతిఫలం.  * మానవ జాతి మనుగడకు కరుణ మూలం          * ప్రపంచాన్ని మార్చటం అన్నది ప్రజలకు కరుణను అలవాటు చేయడం ద్వారామాత్రమే సాధ్యం 

Sunday 27 November 2022

క్రియ (పిల్లల పండుగ ).... క్రియాత్మకంగా

  పోటీలగురించి వినగానే ముందు పేరే చిత్రంగా అనిపించింది. క్రియ అంటే చేయడం,verb. పిల్లలు ఎప్పుడు ఏదో ఒకటి చేస్తూ ఉంటారు కదా. ఖమ్మం బాలోత్సవ్ చూడటం ఎప్పుడూ కుదర్లేదు. ఇదయినా చూద్దాం అని బలంగా అనుకొని facebook మిత్రుడు రాంబాబు తోట గారికి ఫోన్ చేస్తే సాదరంగా ఆహ్వానించారు. ఒక్కరన్నా తోడు వస్తారా అని friends ని అడిగితే ఎవ్వరూ సుముఖత చూపలేదు. "Ignite young minds "సంస్థ మార్కాపురం MLA శ్రీ K. నాగార్జున రెడ్డి గారి ఆధ్వర్యంలోఇటువంటి పోటీలనే గత ఏడాది నుండి నిర్వహిస్తుంది. Sir కు ఈ విషయం చెప్పగానే పిల్లలను కూడా పంపిద్దాం తీసుకు వెళ్ళండి అని తన స్వంత ఖర్చులతో 77 మంది విద్యార్థులను, ఉపాధ్యాయుల ను కాకినాడ "క్రియ " పోటీల్లో పాల్గొనడానికి పంపారు. వారికి ధన్యవాదములు.కాకినాడ లో క్రియ నిర్వాహకులు రామ కృష్ణ రాజు, దీపక్, రాజు చక్కని వసతి కల్పించారు. మిత్రులు మాచి రాజు గారు ఆత్మీయ స్వాగతం పలికారు.ఉదయాన్నే JNTU ప్రాంగణం చేరుకోగానే స్వాగత ద్వారాల్లోనే వారి సృజనాత్మకత ఎలా ఉంటుందో అర్ధం అయింది. ముందుగానే Online registration చేసుకోవడం వలన ఉదయం 9 గంటలకే పోటీలు మొదలయ్యాయి. విభిన్న వేదికల మీద ఒకే సారి పోటీలు మొదలయ్యాయి. Quiz, drawing, songs విభాగాల్లో  మా పాఠశాల విద్యార్థులు (ZPHS చెన్నారెడ్డి పల్లి )పాల్గొన్నారు. అన్ని పోటీలు తిరుగుతూ వారి నిర్వహణ విధానం పరిశీలిస్తూ పిల్లల ప్రతిభ కు ఆశ్చర్య పోతూ ఫోటోలు తీసుకుంటుంటే కాలం తెలియ లేదు.దాదాపు 10,000 పిల్లలు వందల మంది ఉపాధ్యాయులు తల్లి దండ్రులు ఒక చోట చేరడం పండుగ కాక మరేమిటి. చక్కని ప్రణాళికతో, బృంద స్ఫూర్తి తో నిర్వహించడం ఆశ్చర్యం గొలిపింది. ఇక పిల్లల ఆనందానికి అవధుల్లేవు. బాల్యం ఒక వరం అది ఆనందాలకు నిలయం.బాలల సంపూర్ణ మూర్తిమత్వం వికసించడానికి విద్యలో ఎన్నో అంశాలు ప్రవేశపెట్టారు మేధావులు, విద్యావేత్తలు,తత్వవేత్తలు, మనో వైజ్ఞానిక నిపుణులు. వాటి ఆధారంగా NCERT, SCERT లు ప్రణాళికా బద్దంగా పాఠ్య, సహపాఠ్య, అదనపు కృత్యాలు,ఆటలు ఇలా విభిన్న అంశాలతో విద్యా Calendars తయారు చేసి అమలు చేయాలి అని ఆదేశిస్తుంటారు. కాని IIT, NEET, Ranks, marks ల పేరుతో విద్యార్థులకు అవేవి అందించకుండా కొన్ని ప్రైవేట్ విద్యా సంస్థలు ఊదరగొట్టేదే నిజమైన విద్య అని నమ్మే సమాజం తయారయ్యింది. విషాదం ఏంటంటే విద్యారంగం లో ఉండే వారే వాటిని నమ్మడం. వీటన్నిటికి సమాధానం చెబుతున్నట్లు "క్రియ "సంస్థ వారు  విభిన్న అంశాల్లో రాష్ట్ర స్థాయిలో ఇలా విద్యార్థుల్లోని ఆసక్తులను, అభిరుచులను, ప్రతిభ ను వెలికి తీయడం అపూర్వమైన విషయం. కొన్ని విషయాలు చర్చించుకుందాం.1)వ్యాస రచన : civils,groups లకు అద్భుతంగా పనికి వచ్చే అంశం.విద్యార్థి సృజనాత్మకంగా తన ఆలోచనలను వ్యక్తీకరించడానికి అనువైన అంశం.కొన్ని వందలమంది ఒక్క చోట చేరి వ్రాస్తూ ఉండడం చూట్టానికి ఎంతో బాగుంది.2) వక్తృత్వం :ఏ అంశం పై నైనా అందరి ముందు తన అభిప్రాయాలను చెప్పే ధైర్యం, వాగ్దాటి, విషయ పరిజ్ఞానం ఉండడం భవిష్యత్ ఉద్యోగం సాధనకు పనికి వచ్చే విలువైన అంశం." క్రియ" లో ఈ అంశం చక్కగా నిర్వహించారు.3) క్విజ్ :GK, Current affairs, general science ల సమాహారం. కౌన్ బనేగా కరోడ్ పతి time లో tv లకు అతుక్కుపోయి చూసారు జనాలు. విద్యార్థుల జీవితాలను జ్ఞాన సుసంపన్నం చేసే ప్రక్రియ ఇది. ముందుగా ఇద్దరేసి జట్లకు వ్రాత పరీక్ష నిర్వహించి, తరువాత Top 4 జట్లకు పెద్ద ఆడిటోరియం లో computerbased quiz నిర్వహించారు. ఉత్కంట భరితంగా జరిగింది.4) Debate : ముగ్గురేసి విద్యార్థులు జట్లుగా నిర్వహించే ఈ కార్యక్రమం విద్యార్థిలోని సంభాషణా నైపుణ్యాలను వెలికి తీస్తుంది. ఉద్యోగాలు ఇవ్వడానికి సంస్థలు ఈ ప్రక్రియనే ఎన్నుకొంటాయి. ఈ అంశాన్ని మరింత సమన్వయం తో జరిపారు.5) science fair 6) poster presentation విద్యార్థుల్లోని విజ్ఞాన తృష్ణ ను వెలికితీస్తాయి.7) పాటలు 8) నృత్యం 9) వాద్య సంగీతం విద్యార్థులకు ఎంతో మానసిక,శారీరక ఉల్లాసాన్ని, ఆనందాన్ని కలిగించే అంశాలు. వీటి నిర్వహణ అమోఘం. ముఖ్యంగా classical, folk dance లకు వందకు పైగా group ల విద్యార్థులు చేసే నృత్యాలను చూస్తుంటే రెండు కళ్ళు చాల్లేదు. అలాగే విభిన్న వాద్య పరికరాలను వాయించే చిన్నారులను చూడటం ఒక ఆహ్లాదం కలిగించే అంశం. ఇక 10) mono action, 11)drawing 12) skits 13) మేజిక్ పిల్లల్లోని ప్రతిభ ను వెలికి తీసే అంశాలు.14) మట్టి తో బొమ్మలు చేయడం మరో అపూర్వ అంశం. కొన్ని వందల మంది తదేక దీక్షతో వాటిని తయారు చేయడం ముచ్చటేసింది.15) కథలు వ్రాయడం 16) కథలు చెప్పడం 17) కథలు విశ్లేషించడం ఇవి ఇప్పుడు చదువులో భాగమే కదా.18) spelling 18) map pointing 19) project work ఇవన్నీ curriculam లో భాగం.20) క్రాఫ్ట్ 21) fancy dress,22) మిమిక్రి ఇలా పిల్లలు ఆనందించే ఇన్ని అంశాలు అద్భుతమైన సమన్వ యం, ప్రణాళికతో నిర్వహించిన" క్రియ " team కు అభినందనలు. మళ్ళీ ఈ సారి ఈ పండుగ ఎప్పుడొస్తుందా అని ఎదురు చూస్తూ ఉంటాం.ఈ కార్యక్రమం లో లోక్ సత్తా వ్యవస్థాపకులు జయ ప్రకాష్ నారాయణ గారితో మాట్లాడటం ఒక గొప్ప అవకాశం. అలాగే సినిమా మాటల రచయిత పింగళి చైతన్య గారిని కలిసి మాట్లాడటం మరో మంచి జ్ఞాపకం.తోటి ఫిజిక్స్ ఉపాధ్యాయులు రవికుమార్, బ్రహ్మానందరెడ్డి, ఏకాంబ రేశ్వరరావు, సుబ్బనాయుడు, వినీల్, సుబ్రహ్మణ్యం గార్లను లను కలవడం ఆనందం కలిగించిన విషయం.ఇంకా నాతో పాటు CH. సుబ్రహ్మణ్యం HM,ఉపాధ్యాయులు రామాంజనేయులు, వేణు గోపాల్, రవిచంద్ర, రంగనాధ్,music teacher ఖాసీం,ఝాన్సీ పాల్, పద్మజ శ్రీనివాసరావు పాల్గొన్నారు.ఈ కార్యక్రమానికి చక్కటి ఏర్పాట్లు, తోడ్పాటు ను అందించిన చంద్రశేఖర్ రెడ్డి HM సార్ కు ధన్యవాదములు.కొసమెరుపు :మాతో పాటు వచ్చిన మార్కాపురం బాలికోన్నత పాఠశాల విద్యార్థులు జానపద నృత్య విభాగం లో ద్వితీయ బహుమతి సాధించడం.... ఒద్దుల రవిశేఖర్.

Sunday 9 October 2022

ప్రపంచ తపాలా దినోత్సవం (అక్టోబరు 9)

 ప్రపంచ తపాలా దినోత్సవం (అక్టోబర్ 9)        ఇప్పటి తరానికి తెలియవు గాని 40 సం. వయసు పై బడిన వారికి పోస్టాఫీస్ తో ఎంతో అనుబంధం ఉంటుంది. బంధువుల, స్నేహితుల ఉత్తరాల కోసం ఎదురుచూడటం,దూరంగా ఉండి చదువుకుంటున్నప్పుడు నాన్న పంపించే మనీ ఆర్డర్ కోసం చూడటం, టెలిగ్రామ్ ఎవరికయినా వస్తే తెరచి చూసే దాకా గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం, ఉత్తరాలు వ్రాసి ఎర్రని post box లో వేయడం అందరికీ అనుభవమే.కార్డు 10 పైసలు, inland letter(నీలిరంగు ) 25 పైసలు, మూత కవర్ (enevelop ) 50 పైసలు ఉండేది.విషయం open అయినా పర్లేదు అనుకుంటే కార్డు వ్రాసేవాళ్ళు, బంధువులకు inland letter వ్రాసేవారు. ఇదికూడా gum అంటించి మూసివేయవచ్చు. ఇక మిత్రలకు ప్రత్యేకంగా తెల్లకాగితం మీద వ్రాసి మూత కవర్ లో పంపేవాళ్ళం. చిన్నప్పుడు పోస్టల్ ద్వారానే వార్తా పత్రికలు పల్లెలకు చేరేవి. అప్పుడు ఆంధ్రపత్రిక వచ్చేది అలా 3 వ తరగతి నుండే వార్త పత్రికలు చదవడం అలవాటయ్యింది. ఇక మిత్రులకు ఉత్తరాలు వ్రాయడం డిగ్రీ లో మొదలయ్యింది. కలం స్నేహం చేయడంఅప్పు డొక మంచి అభిరుచి. నాకు గుర్తు ఉండి 2004 దాకా నాకు ఉత్తరాలు వ్రాయడం, నేను ఉత్తరాలు రాయడం జరిగింది.2005 లో అనుకుంటా మొదట సెల్ ఫోన్ కొన్నాం . ఇహ అప్పటినుండి క్రమేపీ ఉత్తరాలు వ్రాసుకోవడం తగ్గిపోయింది. నెల్లూరు లో డిగ్రీ చదివే రోజుల్లో ఇంటికి అమ్మా నాన్నకి ఉత్తరాలు వ్రాసే వాళ్ళం. అప్పుడు land phone చేసే అవకాశం కూడా లేదు. నెలాఖరు ఉత్తరం లో డబ్బులు పంపమని వ్రాసేవాళ్ళం. పాపం ఎన్ని ఇబ్బందులు పడే వాళ్ళో డబ్బులు పంపడానికి. Money order కోసం ఎదురు చూసే వాళ్ళం. ఇహ పత్రికలకు సీరియల్స్ చదువుతూ ఉత్తరాలు వ్రాసేవాళ్ళం.నేను పంపిన కవితను అభినందిస్తూ యండమూరి గారు వ్రాసిన కార్డు ఇప్పటికీ నాదగ్గర ఉంది.మా నాన్న  ఒద్దుల గోవింద రెడ్డి 30 ఏండ్లకు పైగా BPM (Branch post master) గా పనిచేసి retire అయ్యారు.ఆయన పని చేసుకుంటూ ఉంటే చూస్తూ ఉండేవాళ్ళం. ఇంటికి కార్డులు కవర్లు, స్టాంప్స్ కొనడానికి వచ్చే వారికిచ్చే వాళ్ళం.ఇంట్లో ఉన్నప్పుడు మిత్రులు వ్రాసే ఉత్తరాల కోసం పోస్టుమాన్ ఇంటికి రాగానే తపాలా సంచి తెరవగానే ఏమయినా ఉత్తరాలు వచ్చాయా అని చూసే వాన్ని. చిన్నప్పుడు గడ్డం క్రింద గాయం అయితే నాన్న తపాలా పని పూర్తయ్యే దాకా మావయ్య  దుగ్గెంపూడి సాంబి రెడ్డి తన చేతితో రక్తం రాకుండా పట్టుకునే ఉన్నాడు. ఇలా ఎన్నో మధుర జ్ఞాపకాలు..... ఒద్దుల రవిశేఖర్ 

Tuesday 27 September 2022

ప్రపంచ పర్యాటక దినోత్సవం

 ప్రపంచ పర్యాటక దినోత్సవం(27/9/2022) సందర్భంగా మీకు ఇష్ట మైన ప్రాంతాన్ని సందర్శించండి. జీవితాన్ని కొత్త కోణం లో చూడండి.ఖరీదైన వస్తువులు ఇచ్చేసంతోషం కన్నా కొత్త ప్రాంతాలు చూస్తే కలిగే ఆనందం మిన్న.పర్యాటకం మీ జ్ఞానాన్ని విస్తృత పరుస్తుంది.జీవితాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి చక్కగా ఉపయోగ పడుతుంది. మీ పర్యాటకా నుభావాలను పంచుకొని మిగతావారికి మార్గదర్శకులు కండి. ప్రకృతి పరిమళాన్ని మీ గుండెలనిండా నింపుకోండి.ప్రపంచం లోని ప్రతి ఒక్కరూ ప్రతినెలా ఏదో ఒక ప్రాంతాన్నిసందర్శిస్తే ఎంతో మందికి ఉపాధి లభిస్తుంది.... ఒద్దుల రవిశేఖర్.

Tuesday 20 September 2022

ఆనందమఠం... బంకించంద్ర చటర్జీ (అనువాదం:అక్కిరాజు రమాపతి రావు )

 "బంకించంద్ర చటర్జీ " పేరు చూడగానే వందేమాతరం గీతం రచయిత అని ఆసక్తిగా చదవడం మొదలెట్టాను. ఆయన గురించి అనువాదం రచయిత అక్కిరాజు రమాపతి గారు వివరంగా తెలియజేయడం తో మనకు చక్కటి అవగాహన వస్తుంది. ప్రముఖ బెంగాలీ రచయి త అయినప్పటికీ భారతీయ భాషా సాహిత్యాలను విశేషంగా ప్రభావితం చేశారు. మన స్వాతంత్ర సమరాన్ని విశేషంగా ప్రభావితం చేసిన వందేమాతర గీతం ఇందులోదే.               ఇక నవలలోని ఇతివృత్తం సన్యాసులు "ఆనందమఠం"స్థాపించి బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా జరిపిన పోరాటం. ఉత్కంఠ కలిగించే సంఘటనలతో కథను మలుపులు త్రిప్పుతూ, అద్భుతమైన వర్ణనలతో మనల్ని కట్టిపడేస్తుంది ఈ నవల.తెలుగు నవల అనుకునేలా రమాపతి రావు గారి అనువాదం మనల్ని చక్కగా చదివేలా చేస్తుంది.అడవిని వర్ణించడం చదివి తీరవలసిందే. బెంగాల్ వచ్చిన కరువును గురించి చదువుతుంటే హృదయం ద్రవించి పోతుంది.బ్రిటిష్ వారిపై సన్యాసుల స్వాతంత్ర్య ఉద్యమాన్ని, యుద్ధ సన్నివేశాలను ఊపిరి తీయకుండా చదివేలా చేస్తాయి.మధ్య మధ్య లో వందేమాతర గీతం వారి పోరాటాన్ని మరింత పదునెక్కిస్తుంది. పాత్రల చిత్రణ, సన్నివేశాల కూర్పు అంతా మన కళ్ళ ముందు జరుగుతున్నట్లుగా అనిపించడం నవల యొక్క ప్రధాన లక్షణం. చక్కని చిక్కని తెలుగులో వచ్చిన నవల అనిపిస్తుంది. అనువాద నవల అనే భావనే కలగదు. ప్రతి ఒక్కరు తప్పక చదవ వలసిన నవల ఇది..... ఒద్దుల రవిశేఖర్ 

Sunday 28 August 2022

అమరావతి ( గుడి ) కృష్ణా నది.

 అమరావతి గుడి                                 కృష్ణానది అందంగా కనిపిస్తూ ప్రవహించే ప్రదేశాల్లో అమరావతి (పుణ్యక్షేత్రం )ఒకటి.రాజా వాసిరెడ్డి వెంకటాద్రి నాయుడు అమరావతి ని రాజధానిగా చేసుకొని ఈ ప్రాంతాన్ని పరిపాలించారు. వారి వంశస్థులే ఆలయ ధర్మకర్తలు.ఇక్కడ నది చాలా విశాలంగా,వెడల్పు గా ఉంటుంది.నది ఒడ్డునే ధ్యాన బుద్ధ విగ్రహాన్ని స్థాపించారు.2006 లో ఇక్కడ జరిగిన ప్రపంచ స్థాయి కాలచక్ర ప్రత్యేక కార్యక్రమాలకు బౌద్ధ గురువు దలైలామా గారు హాజరయ్యారు ఇక్కడే బుద్ధుడు మొదటి కాలచక్ర నిర్వహించారని ప్రతీతి  మిత్రులతో కలిసి కాల చక్ర కు హాజరైయి దలైలామా గారిని దర్శించాము.ఆలయం ముందు తూర్పు వైపు నది కి ఆనుకొని చక్కటి పార్క్ ను అభివృద్ధి చేస్తే బాగుంటుంది.(https://en.m.wikipedia.org/wiki/Dhyana_Buddha_statue)

Sunday 21 August 2022

కృష్ణా నది పరవళ్లు

 కృష్ణా నది పరవళ్లు                                     ఎగువ ప్రాంతాల్లో పడ్డ వర్షాలతో కృష్ణానది పరవళ్లు తొక్కుతూ శ్రీశైలం చేరుకొనడం తో డాం 10 గేట్లు ఎత్తి నీరు వదిలారని తెలిసి ఆదివారం(14/8/2022) చూద్దామని వెళ్ళాం.వందలాది కార్లు బస్సు లతో విపరీతమైన ట్రాఫిక్. Site seeing అని ఇంతకు ముందు 50 rs ticket తో APSRTC buses నడిపేది. ఆ service నిలిపివేయడం తో మనిషికి 200 rs పెట్టి auto లో వెళ్ళాం. మళ్ళీఈ service పునరుద్దరిస్తే సామాన్యులకు చాలా మేలు. మరి APSRTC వాళ్ళు స్పందిస్తారో లేదో చూడాలి. ఇక డాం దగ్గరకు చేరుకొని ఆ మనోహర దృశ్యాన్ని తనివి తీరా చూసి వీడియోల్లో ఫోటోల్లో బంధించాము. మనకు దగ్గరకు ఇంత అద్భుతమైన జల ప్రవాహాన్ని చూడడం అపూర్వం. 1 కి.మీ మేర నీటి తుంపరలు వెదజల్లుతుంటే చూడటానికి రెండు కళ్ళు చాల్లేదు.10 గేట్ల నుండి దూకిన జల ప్రవాహం తిరిగి పాము పడగ విప్పినట్టు మళ్ళీ పైకి లేచి పడటం మహాద్భుతం. డాం నిండుకుండలా ఉంది. కానీ ఒకటే బాధ. ఇంత నీరు వృధా గా సముద్రం లోకి వెళ్ళిపోతుందే అని. ఈ నీరంతా వెలుగొండ ప్రాజెక్టు కు రాయలసీమ, తెలంగాణ లోని ప్రాజెక్ట్ లలో పట్టుకుంటే కొన్ని కోట్లమంది రైతులకు పండుగ అవుతుంది.... ఒద్దుల రవిశేఖర్.

Sunday 7 August 2022

నడక :ప్రయోజనాలు

 ఆరోగ్యంగా ఉండటం, ఆనందంగా జీవించడం కోరుకోని వారెవరు. కానీ ఎన్నో విషయాలు తెలుసుకుంటూ ఉంటారు అలా ఉండటానికి, ఆచరణ దగ్గరకు వచ్చేసరికి వెనుకడుగే ఎక్కువ మందిది. చక్కని ఆహారం, సరయిన నిద్ర,వంటికి వ్యాయామం ఇవి ప్రాధమికంగా అవసరం. ఈ వ్యాసంలో  వ్యాయామం గురించి తెలుసుకుందాం.మనం చేయదగ్గ అతి తేలికనది నడక.మనకు ఏదయినా దాని ప్రయోజనాలు తెలిస్తే ఆచరించడానికి సిద్దపడతాం.           నడక వల్ల ప్రయోజనాలు:                                                  1) రక్తం గడ్డ కట్టడాన్ని నివారిస్తుంది.                2)B.P నియంత్రణ లో ఉంటుంది. గుండెను శక్తివంతంగా మార్చి గుండె వ్యాధులను నివారిస్తుంది.                                          3)ఎముకల ద్రవ్యరాశి తగ్గుదలను నివారిస్తుంది.   4) నొప్పి నివారణ ఎండార్ఫిన్స్ విడుదలవుతాయి. ఉద్వేగాలు నియంత్రించ బడతాయి.                       5)బరువు తగ్గుతారు.                                       6) కండరాలు బలవర్ధకంగా మారతాయి.            7) చక్కటి నిద్ర వస్తుంది                             8)కీళ్లకు రక్త ప్రసరణ బాగా జరుగుతుంది.    9)శ్వాస క్రియ వేగంగా జరిగి ఆక్సిజన్ రక్తం లోకి వేగంగా వెళ్లడం వలన వ్యర్థపదార్ధాలు విసర్జింపబడి కొత్త శక్తి వస్తుంది.                                             10) వయసు పెరుగుదలతో వచ్చే మతి మరుపు తగ్గుతుంది.                                                   11) అల్జీమర్స్ రాకుండా కాపాడుతుంది 12)Osteo Arthritis ఉన్నవారికి మంచి వ్యాయామం.                                           మరి మొదలెడతారా నడక. ఈ సారి వ్యాసంలో నడక గురించి మరిన్ని విశేషాలుతెలుసుకుందాం.....ఒద్దుల రవి శేఖర్ (నడక ప్రయోజనాలు :Arthritis Foundation website నుండి )

Saturday 2 July 2022

యాంత్రికమైన జీవితం

 

యాంత్రిక మైన జీవితం

కష్ట పడితే ప్రభవించేది స్వేదం
ఉద్విగ్నపు సంతోషానికి ఫలితం ఆనంద భాష్పం
గుండె గాయమైతే కన్నీటి ప్రవాహం
అనుభూతుల స్మరణలో కళ్ళల్లో చెమర్చే తడి
కష్టాలకు,ఆనందాలకు
అనుభూతులకు ,అనుబంధాలకు
స్పందించే మన శరీర ధర్మం
జీవితంలో ఇదేకదా నిత్యం జరిగేది
మనసుపై బాధల ఒత్తిడి పడనీకుండా
శోకం జ్ఞాపకాలుగా మిగలకుండా
రక్షించే శరీర  యంత్రాంగం తీరు అర్థమైతే
మనిషికి మానసిక సమస్య లుండ వేమో!
శ్రమ లేని జీవితం
ఆనందం లేని జీవనం
నిస్సారమైన సంసారం
మదినిండా త్రుప్తి లేని గమనం
కాలంతో పరుగులు
బంధాలలో అంతులేని అంతరం
యాంత్రిక మైన యుగం లో
మనిషెంత కూరుకుపోతున్నాడో
ఇక స్పందనలకు సమయ మెక్కడ !
........ .ఒద్దుల రవిశేఖర్.                                 https://ravisekharo.blogspot.com/?m=1,  మరిన్ని వ్యాసాలకు ,కవితలకు నా బ్లాగును సందర్శించండి.అందరికీ ఆహ్వానం.

Saturday 25 June 2022

మానసిక అనారోగ్యాన్ని గురించి ప్రతి ఒక్కరూ అవగాహన పెంచుకోవాలి...దీపిక (హిందీ సినీనటి )

 

2013,2014 సంవత్సరాల్లో నాకు సినిమా పరిశ్రమలో మంచి విజయాలు దక్కాయి. నాకు వచ్చిన సమస్యను మీ అందరితో పంచుకుంటాను. మొదట్లో ఉదయం లేవగానే కడుపులో ఏదో తెలియని ఇబ్బందిగా అనిపించేది అదేంటో ఎందుకు వస్తుందో అర్ధమయ్యేది కాదు. ఇంత వరకు ఎప్పుడూ ఈ పరిస్థితి నాకు ఎదురు కాలేదు జ్వరం, జలుబు వచ్చినప్పుడు వచ్చే మార్పులు మనకు తెలిసిపోతాయి. కానీ ఈ ఇబ్బంది నన్ను తీవ్రంగా బాధించేది. నాలో నేనే ఏడ్చుకునే దాన్ని అవి నా పాలిట చీకటి రోజులు. గమ్యరహితంగా,వెలితిగా ఉండేది  నా జీవితం.                                      *మా అమ్మ నన్ను చూడటానికి వచ్చినప్పుడు నా లక్షణాలు గమనించి అన్నా అనే సైకాలజిస్ట్ కు ఫోన్ చేసింది. ఆమె నన్ను నిపుణుడి సహాయం తీసుకోమంది. దీనికి సరయిన వైద్యం ఉందని, దాని ద్వారా నయమవుతుందని నమ్మమని కోరింది. మొదట్లో మందులు తీసుకోవడానికి వ్యతిరేకించాను. ఎక్కువ మందులు మింగడం ఆరోగ్యానికి మంచిది కాదు అనుకునే దాన్ని. నా మానసిక స్థితి చాలా హెచ్చు తగ్గులుగా ఉండేది. ఒకో సారి చాలా ఉన్నతంగా, మరో సారి పాతాళం లోకి తోసి వేసినట్లు అనిపించేది.లోలకం ఊగినట్లు నా మనసు ఊగేది. నా మనసుకు, నా శరీరానికి ఏమవుతుందో అర్ధమయ్యేది కాదు. తీవ్రమైన నిరాశ లో కూరుకు పోయేదాన్ని. అప్పుడు నాకు మందులు ఇవ్వడం మొదలు పెట్టారు డాక్టర్.           *Function లకు, party లకు వెళ్ళినప్పుడు అందరి ముందు చిరునవ్వుతో అంతా బాగున్నట్లు ఉన్నా ఏదో తీరని వెలితి లోపల. డాక్టర్స్ చెప్పిన దాన్ని బట్టి నాకు clinical depression ఉందని తెలిసింది. ఒక్క సారి సమస్య అర్ధమయ్యాక దాన్ని అంగీకరించాను. ఈ విషయాన్ని సన్నిహితులతో పంచుకున్నాను. నేను నిజాయితీ గా ఈ విషయాలు చెబుతున్నప్పుడు నా చుట్టూ ఉన్నవారు నన్ను అర్థం చేసుకుని సహకరించే వారు. అప్పటినుండి నా సమస్యను అందరికీ చెబుతుండే దాన్ని అప్పుడర్ధమయ్యింది ఇండియాలో ఈ సమస్యలు చాలా మందికి ఉన్నాయని.ఈ విధంగా అందరికీ చెప్పుకోవడం వల్ల నా career దెబ్బతింటుందనుకోలేదు. అసలు ఈ సమస్యను అందరికీ చెప్పుకోవడం వలననే నేను కోలుకోగలిగాను.                                       *జాతీయ టెలివిజన్ లలో ఇంటర్వూ లు ఇచ్చే దాన్ని. అలా చెబుతున్నప్పుడు స్వేచ్ఛ పొందినట్లు భావించేదాన్ని. మనం నిజాయితీగా ఉంటే మన చుట్టూ ఉన్న వారు అర్థం చేసుకొని అంగీకరిస్తారని తెలిసింది.నేను అనుభవించే బాధను,ఎలా అధిగమించానో తెలుసుకుంటే మిగతా వారికి మేలు జరుగుతుందని భావించేదాన్ని.  ఒక విలేఖరి నన్ను ఏదయినా మందుల కంపెనీ కి ఏజెంట్ గా పని చేస్తూ ఇదంతా చెబుతున్నావా అని అనుమానించింది.                                   *విచారంగా ఉండటం వేరు,వ్యాకులంగా ఉండటం వేరు మనం వ్యాకులాన్ని గుర్తించలేం కూడా. మానసిక అనారోగ్యం దాని లక్షణాలు అర్థం చేసుకోవాలి. కొంత మంది ఎలా ఉన్నావు అని అడిగితే బాగాలేను అంటారు. వారు కోలుకోవడానికి అటువంటి వారి పట్ల సహానుభూతి చూపడం అత్యంత అవసరం  అవతలి వారిపట్ల శ్రద్ద చూపడం వారిపట్ల జాగ్రత్త వహించడం ఉదాత్త లక్షణం       *2013-14 సంవత్సరాలు నా జీవితంలో అత్యంత కఠినమైనవి.నా హృదయం ముక్కలై పోయిందా అన్న భావన. ఆ స్థితిని తెలుసుకుని వైద్య సహాయం తీసుకోవడం నా జీవితాన్ని మార్చేసింది. అలాగే శారీరక అనారోగ్యం గురించి అందరికీ ఏదో ఒక మేరకు అవగాహన ఉంటుంది. కానీ రాబోయే 10 సంవత్సరాల్లో ప్రతి ఒక్కరూ తమ మానసిక ఆరోగ్యాన్ని గురించి తెలుసుకుంటారని ఆశిస్తాను. (అనువాదం :ఒద్దుల రవిశేఖర్ )

Saturday 11 June 2022

సురభి గౌతమ్ :IAS ఆఫీసర్ అయిన విధం

 

నమస్తే అందరూ ఈ రోజు నా  విజయాల గురించే మాట్లాడుకుంటున్నారు. అన్ని ప్రఖ్యాతి గాంచిన పోటీ పరీక్షలు ఉత్తీర్ణత అయినట్లు నా  బయోడాటా లో మీకు కనిపిస్తుంది. కానీ మిత్రులారా  నేను పొందిన తిరస్కారాలు,నా పట్టుదల, మానసిక సామర్ధ్యము నా విజయాలకు కారణం.                               *మధ్య ప్రదేశ్ లోని మారుమూల కుగ్రామం మా ఊరు.1000 జనాభా కలిగిన చిన్న పల్లెటూరు. ఒక వర్షా కాలం ఒక సంప్రదాయ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో ఒక చిన్న పాప జన్మించింది. 30 మందితో కూడిన పెద్ద ఉమ్మడి కుటుంబమది.25 ఏళ్ళు గడిచాయి. అదే అమ్మాయి, అదే ఊరు. పూల దండలతో స్వాగతం. ఉమ్మడి కుటుంబంలో ఎవరినీ ప్రత్యేక శ్రద్ధతో చూడరు.మా ఊరి హిందీ మీడియం పాఠశాలలో చదివాను.5 వ తరగతి గణితంలో 100/100 మార్కులు సాధించాను. ఆ రోజు నాకు మొదటి ప్రశంస,గుర్తింపు లభించాయి.నా హృదయం విభిన్న అంశాలపై దృష్టి పెట్టమని కోరుతుంది.చిత్ర కళ,రంగులు వేయడం,ఎంబ్రా యిడరి మొదలు పెట్టాను.                                *కానీ నా దేహంలో కలుగుతున్న నెప్పిని గమనించలేకపోయాను. నా మోచేతి భాగం మరియు నా శరీరంలోని ప్రతి కీలులో విపరీతమైన బాధతో మంచానపడ్డాను. హాస్పిటల్ లో డాక్టర్ రుమాటిక్ జ్వరం అని చెప్పారు. ప్రమాదకర మైన జ్వరమని ప్రతి 15 రోజులకొకసారి నిపుణుడయిన డాక్టర్ తో పెన్సిలిన్ ఇంజక్షన్ వేయించాలని చెప్పారు. మా ఊర్లో కరంట్ లేదు కిరోసిన్ వెలుగులో చదువుకోవాలి. ఎటువంటి ట్యూషన్ లు లేవు.అయినప్పటికీ నా 10 వ తరగతి పరీక్షల్లో maths, science ల్లో 100/100 మార్కులు సాధించాను.నన్ను వార్తపత్రికలు ఇంటర్వూ చేసాయి. భవిష్యత్తులో ఏమవుతావని అడిగారు. Dancer ను singer ను అవుతానని చెప్పాను. కానీ ఆ విలేఖరి నువ్వు బాగా చదివి ఏమవుదామనుకుంటున్నావు అని అడిగారు. అప్పుడు మెరుపులా నా  మనసులో ఓ ఆలోచన వచ్చింది."కలెక్టర్ ను అవుతానని చెప్పాను. పేపర్ లో అదే హెడ్డింగ్ తో వార్త వచ్చింది. అందరూ అభినందించారు. కానీ కలెక్టర్ కావాలంటే ఏమి చెయ్యాలో తెలియదు. సమాజానికి కలెక్టర్ ఎంత ముఖ్యమో తెలీదు.                                             * ఇంటర్ లో మాథ్స్ గ్రూప్ తీసుకున్నాను. మా  ఊరిలో విద్యుత్ శక్తి,ఆసుపత్రి లేని దయనీయ స్థితిని మార్చాలనుకున్నాను. కానీ ఎలానో తెలీదు.12 వ తరగతిలో సైన్స్ లో ఎక్కువ మార్కులు రావడంతో అబ్దుల్ కలాం స్కాలర్ షిప్ వచ్చింది. మంచి గుర్తింపు వచ్చింది.               *తరువాత భోపాల్ వచ్చి ఇంజనీరింగ్ లో చేరాను. మా ఊరి నుండి వచ్చిన ఏకైక అమ్మాయిని నేనే. నేను నా ఆశయాలు సాధించక పోతే మిగతా అమ్మాయిల ఆశలు సమాధి చేసినట్లే. కాలేజీలో మొదటి రోజే చేదు అనుభవం. కెమిస్ట్రీ ల్యాబ్ లో మేడం నన్ను చూసి ఆ టెస్ట్ ట్యూబ్ తీసుకుని టైట్రేషన్ చేయమన్నది. అసలు హిందీలో దాని అర్ధమేంటో తెలీదు. టెస్ట్ ట్యూబ్ పట్టుకోగానే జారి క్రింద పడింది. ఇక రెండవ పీరియడ్ ఇంజనీరింగ్ ఫిజిక్స్. అందరు ఇంగ్లిష్ లో ధా రాళంగా మాట్లాడుతూ పరిచయం చేసు కుంటున్నారు.నాకు ఇంగ్లీష్ రాదు. హిందీ మీడియంలో చదివాను. అందరు చెప్పిన పదాలు పేర్చుకుని ఎలాగోలా చెప్పగలిగాను. మా ఫిజిక్స్ సార్ పొటెన్షియల్ అంటే ఏంటని అడిగారు.అర్థం తెలిసినా ఇంగ్లీష్ లో చెప్పలేక మౌనంగా ఉన్నా. సార్ వచ్చి నువ్వు నిజంగా ఇంటర్ పాస్ అయ్యావా, ఇంత చిన్న ప్రశ్న చెప్పలేవా అన్నారు. రూమ్ కు వచ్చి తనివి తీరా ఏడ్చాను. బ్యాగ్ సర్దుకొని ఇంటికి వెళ్లి పోదామనుకున్నా. మా  అమ్మానాన్న కు ఫోన్ చేసాను. హనుమంతుడికి అతని గొప్ప తనాన్నిజాంబ వంతుడు ఎలా గుర్తు చేసాడో నాకు అమ్మా నాన్న అలా ధైర్యం చెప్పారు అప్పుడు నిర్ణయించుకున్నా మొదటి సెమిస్టర్ అయిపోయేలోగా ఇంగ్లీష్ లో ధారాళంగా మాట్లాడాలని నిర్ణయించుకున్నా. ఇంజనీరింగ్ పుస్తకాల్లోని పదాలను గోడలపై వ్రాసుకున్నా. నా మెదడులోకి బాగా ఎక్కించుకున్నా. నా  కలలు కూడా అప్పటినుంచి ఇంగ్లీష్ లోనే సాగాయి. మొదటి సెమిస్టర్ లో యూనివర్సిటీ లోనే మొదటి స్థానం సాధించాను. ఛాన్సలర్ స్కాలర్ షిప్ అందుకున్నా. సాధించాలని బలంగా నిర్ణయించుకుంటే ఏదయినా సాధించగలమని అప్పుడర్ధయింది. ఏకోచింగ్ లేకుండా ఇంగ్లీష్ లో మాట్లాడాగలిగాను.విశ్వం ఏ విధంగా తలచిందో మీ ముందు TED talk లో ఇలా నిలబడ్డా.20 ఏండ్ల 6 నెలలకు నా B. Tech డిగ్రీ పూర్తయింది.                     *సివిల్స్ వ్రాయాలంటే 21 సం నిండాలి. ఈ 6 నెలల్లో GATE, ISRO,BARC , SAIL,PPSC, IES ఇలా అన్ని ఇంజనీరింగ్ ఉద్యోగ పరీక్షలు వ్రాసా అన్నింట్లోనూ అర్హత సాధించా. ముంబై BARC నుండి ఇంటర్వూ కి పిలుపు వచ్చింది. మిత్రులంతా చాలా కష్టమని నిరాశ పరిచారు. ఇంటర్వూ లో విజయం సాధించి న్యూక్లియర్ సైంటిస్ట్ అయ్యాను.IES లో దేశం లో మొదటి ర్యాంక్ వచ్చింది. కానీ నేను ఏ IIT, NIT ల నుండి వచ్చిన దాన్ని కాదు. నేను ఇంజనీరింగ్ సర్వీస్ పరీక్షలో first వచ్చిన మొదటి మహిళను. ఇప్పటివరకు నా మార్కులు ఎవరూ దాటలేదు. BARC కు రాజీనామా ఇచ్చి రైల్వే ఇంజనీర్ గా చేరాను. హైదరాబాద్ లో శిక్షణ కోసం వెళ్ళా.                                  *ఇక చదవాల్సిన పని లేదు జీవితాన్ని సంతోషం గా గడుపుదా మనుకున్నా .కానీ ఎందుకో ఈ వృత్తి ఆనందాన్ని ఇవ్వడం లేదు.అమ్మని అడిగా ఎందుకు ఇలా అనిపిస్తుంది అని.అమ్మ ఇలా అన్నది "10 వతరగతి అయ్యాక పేపర్ కు ఇచ్చిన ఇంటర్వూ లో కలెక్టర్ అవుతానని, ఊరికి ఏదో మేలు చేస్తావని చెప్పావు కదా "అన్నది. అప్పుడు సివిల్స్ వ్రాద్దామని నిర్ణయించుకున్నా.సివిల్స్ ఇండియా లోనే కాదు, ప్రపంచంలోనే అతి కఠినమైన పరీక్ష.4,5 సార్లు వ్రాస్తేనే గాని విజయం సాధించలేని పరీక్ష.24 గంటలు చదువుతుంటారు ఈ పరీక్ష కోసం. కానీ నా రైల్వే శిక్షణ తీసుకుంటూనే రోజుకు మిగిలిన  3 లేదా 4 గంటలు చదివే దాన్ని చాలా ఒత్తిడికి గురయ్యేదాన్ని. వదిలేద్దా మనుకున్నా. మళ్ళీ అమ్మకు ఫోన్ చేసాను. ఆమె నాకు ఎప్పుడూ మంచి మెంటార్ గా ఉండేది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగం వచ్చాక కూడా నాకు జీవితం చాలా కష్టంగా ఉంది చిన్నప్పటినుండి కష్టపడుతూనే ఉన్నా. జీవితం లో ఆనందించేదెప్పుడూ సివిల్స్ పాస్ అవుతానోలేదో తెలీదు. అన్నాను అమ్మతో. అమ్మ అన్నది "నీ  వయసు 23, నేను నీ వయసులో ముగ్గురు బిడ్డల తల్లిని.30 మంది ఉన్న ఉమ్మడి కుటుంబానికి భోజనం తయారు చేసి 10 కి. మీ  వెళ్లి పని చేసి వచ్చే దాన్ని అయినా నేను ఎవరిపై ఫిర్యాదు చేయలేదు. కానీ నీకు ఎటువంటి కుటుంబ సామాజిక బాధ్యతలు లేవు. నీ కలను సార్ధకం చేసుకో, నిన్ను నువ్వు నిరూపించుకో ఇతరుల కోసం కూడా సాధించు, అదే నీ లక్ష్యం. నీ కళ్లద్దాలను కొద్దిగా సవరించుకో". ఇక నేను మిషన్ మోడ్ లో చదవడం మొదలు పెట్టాను. ఎన్ని ఆటంకాలు ఎదురయినా అంతే దృఢoగా మారిపోయాను.2016 లో సివిల్స్ లో దేశ స్థాయిలో 50 వ ర్యాంక్ సాధించాను.                                                                *ఈ క్రింది వాక్యాలు నేను నమ్ముతాను "కష్టపడటానికి మించి వేరే మార్గం లేదు. విజయానికి దగ్గరి దారి లేదు.సాధించలేని వాటి గురించి ఆలోచించకు.విధితో మొండిగా పోరాడి ఏదయినా సాధించు,ముందుకే వెళ్లాలని బలంగా నిర్ణయించుకో. అదే మన గమ్యాన్ని చేరడానికి గల రహస్యం." ధన్యవాదాలు. 🙏. (అనువాదం :ఒద్దుల రవిశేఖర్ )

Saturday 4 June 2022

మనమంతా పరిపూర్ణమైన అపరి పూర్ణులం....మునాబ్ మజారి.

 అందరికీ ధన్యవాదాలు. నన్ను నేను ప్రేరణాత్మక వక్తగా కాక ఒక కథకురాలిగా భావిస్తా ఎక్కడి కెళ్ళినా ఒక కథ చెబుతా, మాటలకున్న శక్తి విలువ నాకు తెలుసు. పదాలు మిమ్మల్ని తయారు చేయవచ్చు, మీ మనసును గాయ పరచవచ్చు, గాయాన్ని మాన్ఫవచ్చు.అందుకే నేను ఆశావాదంతో మాట్లాడుతుంటా వాళ్ళు దాన్ని నా బలహీనతగా భావిస్తే నేను అది బలంగా భావిస్తా, వారు నన్ను వికలాంగురాలిగా భావిస్తే నేను విభిన్న ప్రతిభా వంతురాలిగా భావిస్తా, నా సామర్ధ్యాన్ని చూస్తా. మీ జీవితం లో జరిగే కొన్ని సంఘటనలు మీ DNA ను మార్చేంత శక్తి కలిగి ఉంటాయి మీ దేహాన్ని ముక్కలు చేసినా మీ ఆత్మలో పరివర్తన కలిగిస్తాయి.అవి మిమ్మల్ని మరింత ఉన్నతీకరిస్తాయి. నాకు అలాగే జరిగింది.18 ఏళ్లప్పుడే నాకు పెళ్లి అయింది మాది చాలా సంప్రదాయ కుటుంబం వివాహం అయిన 2 ఏండ్ల కు నాకు కార్ ప్రమాదం జరిగింది. నా భర్త ప్రమాదం నుండి తప్పించుకున్నాడు. నాకు తీవ్ర గాయా లయ్యాయి.కుడి భుజం మణికట్టు విరిగాయి. ఊపిరి తిత్తులు, కాలేయం దెబ్బతిన్నాయి గాలి పీల్చలేక పోయేదాన్ని, మూత్రము మీద నియంత్రణ కోల్పోయాను. నా వెన్నెముక పూర్తిగా దెబ్బతిన్నది. జీవితాంతం ఇక నడవ లేనని తెలిసింది ఈ గాయాలు నా జీవితాన్ని పూర్తిగా మార్చేసాయి కొంత మంది రక్షించి ఒక జీప్ వెనుక భాగంలో తీసుకెడుతుంటే మిగిలిన ఎముకలు కూడా విరిగాయి. అప్పుడు నా కర్ధమైంది. సగం దేహం విరిగిపోయింది, మిగతా సగం చలనం లేకుండా మారిందని. రెండున్నర నెలలు ఆసుపత్రి లో ఉన్నాను. నాకు చాలా శ స్త్ర చికిత్సలు జరిగాయి. నా శరీరం లో చాలా టైటానియం అమర్చారు అందుకే పాకిస్థాన్ లో నన్ను అందరూ ఉక్కుమహిళ అంటారు.ఒక రోజు డాక్టర్ వచ్చి నీవు ఇక చిత్రకారిణి కాలేవని చెప్పారు. మరుసటి రోజు వచ్చి నీ వెన్నెముక బాగా దెబ్బ తిన్నదని ఇక నీవు నడవ లేవని, బిడ్డలను కనలేవని చెప్పడం తో నా కర్ధమయింది పూర్తిగా నా జీవితం నాశనమయిందని. మా అమ్మను అడిగాను నేను ఎందుకు బ్రతికి ఉండాలని, నా జీవితానికి అర్థం ఏముందని? పిల్లలు కలగక పోతే జీవితమంతా అసంపూర్ణం గా మిగిలిపోవాల్సిందేనా అని. దేవుడు నీ కేదో గొప్ప భవిష్యత్తును వ్రాసి పెట్టాడేమో అని అమ్మ అన్నది. అంత బాధలోనూ అమ్మ మాటలు నా మీద మంత్రం లా పనిచేసాయి నన్ను ఆసుపత్రి నుండి తీసికెళ్ళమని అమ్మను, తమ్ముడిని కోరాను నేను మొదటి చిత్రాన్ని నా మృత్యు పాన్పు మీద వేసాను అదే నా హృదయానికి నేను చేసుకున్న చికిత్స. ఆసుపత్రి నుండి ఇంటికొచ్చాను. నా గాయల వల్ల 2 సంవత్సరాలు ఇంట్లోనే బెడ్ పైనే  ఉండవలసి వచ్చింది,కిటికీ గుండా పక్షుల కిలకిలా రావాలు వింటూ.ఒకసారి బయటికెళ్లి ప్రకృతి సంగీతాన్ని వినాలని కోరిక కలిగింది, అప్పుడనిపించింది ప్రజలెంత అదృష్టవంతులో కాని వారది గుర్తించరు. రెండున్నర సంవత్సరాల తర్వాత చక్రాల కుర్చీ పై కూర్చో గలిగాను. అప్పుడు నాకు పునర్జన్మ లభించినట్లనిపించింది. ఇక జీవితమంతా నడవ లేనని గుర్తు కొచ్చింది. అద్దముందు నిలబడి అనుకున్నా ఏ అద్భుతం జరిగి నేను నడవలేనని, ఏడ్చుకుంటూ మూలన కూర్చునే బదులు, ఎవరి దయ కోసమో ఎదురు చూసే బదులు నా స్థితిని అంగీకరించాలని నిర్ణయించుకున్నా! నా కోసం నేను జీవించాలనుకున్నా, అప్పుడే నిర్ణయించుకున్నా నా భయాలను గెలవాలని కానీ నా పెద్దభయం ఏంటంటే విడాకులు. నా అవసరం లేని వ్యక్తికి నేను ఎందుకు? అతనికి స్వేచ్చ ఇచ్చి నేను స్వేచ్ఛను పొందటం మేలు కదా!అతను వివాహం చేసుకున్నాడు అని తెలియగానే అభినందనలు తెలియజేసా రెండవ పెద్దభయం నాకు పిల్లలు కలగరని! కానీ ప్రపంచంలో ఎంతో మంది అనాధలున్నారు. వారిలో ఒకరిని దత్తత తీసుకోవచ్చు కదా అనిపించింది, అదే చేసాను. ఇక  3 వ భయం  జనాలను ఎలా ఎదుర్కోవాలి అని ఇంట్లో బెడ్ మీదున్న ఆ రెండు సంవత్సరాలు తలుపులు వేసుకొని ఎవరిని పలకరించటానికి ఇష్టపడే దాన్ని కాదు. వారు ఒక లాగా సానుభూతి చూపడం నాకు నచ్చదు ఇప్పుడు ఇలా మీ అందరి ముందు నా కథ పంచుకోవడం నా అదృష్టం. అలాగే పెయింట్ వేయడం మొదలు పెట్టాను. మోడలింగ్ చేస్తున్నాను. అందువలన  మనల్ని మనం ముందు అంగీకరిస్తే ప్రపంచం మనల్ని గుర్తిస్తుంది. పాకిస్థాన్ తరపున ఐక్యరాజ్యసమితికి రాయబారిగా వ్యవహరిస్తూ స్త్రీ ల  పిల్లల  హక్కుల గురించి  లింగ సమానత్వం గురించి  మాట్లాడుతున్నా.2015 BBC ఎన్నుకొన్న 100 మంది స్త్రీల లిస్ట్ లో నేను ఉన్నా, Forbes ఎన్నుకొన్న 30 సంవత్సరాల లోపు వయసు  గల  30 మంది స్త్రీల లిస్ట్ లో ఉన్నా. మీ వృత్తి లో మీరు  ఎంతో ఉన్నతస్థానం చేరుకోవాలని మీకు ఉండవచ్చు. కానీ దానికి ఒకటే  సూత్రం నేను అనుకోకుండా మనం అనుకోవాలి. నీ ఒక్కడివే విజయాలు సాధిస్తావు అనుకోవద్దు. నీ  వెనుక ఒకరుండాలి. నీకు మద్దతిస్తూ ఒకరుండాలి అటువంటి వ్యక్తిని కోల్పోవద్దు. నా  వెనుక  మా అమ్మ ఉంది నేను ఇలా ఉన్నానంటే ఆమే కారణం. మనం జీవితం నుంచి ఎంతో ఆశిస్తుంటాం కానీ జీవితం నన్నిక్కడ నిలిపింది. ఇది నాకు పరీక్షా కాలం. దాన్ని మనం  అర్థం  చేసుకుంటే  చాలు ఓటమి  ఒక అవకాశం, మళ్ళీ మళ్ళీ లేచి నిలబడి ప్రయత్నించాలి కానీ ఎప్పుడూ వదిలి పెట్టకూడదు. మనకు అంతా దోషం లేకుండా ఖచ్చితంగా, సంపూర్ణం గా ఉండాలనుకుంటాం. జీవితం, వృత్తి సంబంధాలు డబ్బు ఇలా అన్నింట్లో సంపూర్ణతను ఆశిస్తాం ఏదీ ఈ ప్రపంచం లో పరిపూర్ణంగా ఉండదు. మనమంతా పరిపూర్ణంగా అసంపూర్ణులం.ఇతరులకు మనం మంచిగా పరిపూర్ణంగా కనిపించాలనుకోవద్దు. నీ లోపల నీకు  ఆ పరిపూర్ణత ఉంటే చాలు. ఈ సమాజం మనం సంపూర్ణులుగా ఉండటానికి చాలా నిబంధనలు పెట్టింది. స్త్రీ పురుషులకు అవి విభిన్నంగా ఉంటాయి. మనం ఎదుటివారు చెప్పిన దానికి ఎక్కువ ప్రాధాన్యమిస్తాం. మనల్ని మనం తక్కువ వింటాం.ఇతరుల మేలు కోసం నీవు ఏదయినా చేస్తే నీవు సంపూర్ణంగా ఉన్నట్లు. ఇతరుల బాధను మనం అనుభవించి నట్లయితే ఆ బాధే మనల్ని ఇతరులతో అనుసంధానం చేస్తుంది. బాధ తప్ప ఏదీ ఇతరులతో మనల్ని అనుసంధానించదు. అందుకే చెబుతుంటా నేను బాధ లో ఉన్నానని. నా కదే ఆశీర్వాదం. చక్రాల కుర్చీలో ఉన్నాను కాబట్టే పిల్లలకోసం పనిచేస్తున్నా. వైద్య సహాయం అందని మారుమూల ప్రాంతాల పిల్లలకు వైద్యం అందిస్తున్నా. అలాగే హిజ్రా లకు  సహాయం అందిస్తున్నా. ఇలా అసంపూర్ణమైన వ్యక్తులు మనతో అనుబంధం ఏర్పరచు కోవడానికి కారణం నేను అసంపూర్ణురాలుని కాబట్టి. జనం అడుగుతుంటారు ఎప్పుడూ నవ్వుతూ ఉండటంలో మీరు అలసట చెందరా అని. నీవు కోల్పోయిన వాటి గురించి, వ్యక్తుల గురించి ఆలోచించవద్దు. నీవు ప్రస్తుతం పీల్చే ప్రతి శ్వాసను ఆస్వాదించు.జీవితాన్ని ఉత్సవం లా జరుపుకో.జీవించు, మరణానికంటే ముందే చావకు. అందరం మరణించే వాళ్ళమే.75 ఏళ్ళు ఒకేలా బ్రతికి మనం దాన్ని జీవితమంటాం. ఎంతో కష్టపడి డబ్బు సంపాదిస్తారు అది కాదు జీవితం అంటే. బయటికెళ్లి నీ సహాయం కావలిసిన వారిని గుర్తించు. వారి జీవితాలకు రంగులద్దు. వారి జీవితాలకు విలువనివ్వు. అన్ని నిరాశా వాదపు భావనలు తొలగించే స్పాంజ్ లా మారు అందమైన ఆశావాదపు భావనలు వెదజల్లగలిగితే ఇతరులను మార్చగలవు. నేను నవ్వుతుంటేనే ఇతరులను ఆనందపరచగలను. నీకు ఉన్న వాటి పట్ల గొప్పగా భావించు. మనకు లేని వాటిపట్ల ఎక్కువగా ఆలోచించ వద్దు. జీవితాన్ని పూర్తిగా జీవించండి. నీవు ఉన్న స్థితిని అంగీకరించు.నీ పట్ల నీవు దయకలిగి ఉండు అప్పుడే ఇతరుల పట్ల దయ కలిగి ఉంటావు.నిన్ను నువ్వు ప్రేమించు ఆ ప్రేమను వ్యాపింపజెయ్యి. జీవితం చాలా కఠినంగా ఉంటుంది.అలజడి, పరీక్షలు ఉంటాయి. అవే నిన్న ద్రుడంగా గా తయారు చేస్తాయి. ఎప్పుడూ దేన్నయినా  మధ్యలో వదిలి వేయవద్దు. నిజమైన ఆనందం డబ్బులో, విజయం లో కీర్తిలో ఉండదు.

నిజమైన ఆనందం కృతజ్ఞతలో ఉంటుంది. ప్రతి క్షణం జీవించడానికి ప్రయత్నించండి.(అనువాదం :ఒద్దుల రవిశేఖర్ )

Wednesday 1 June 2022

రేనాటి సూర్య చంద్రులు

 రచయిత :తంగిరాల సుబ్బారావు                   పుస్తక పరిచయం :ఒద్దుల రవిశేఖర్                    ఉయ్యాలవాడ నారసింహారెడ్డి యుద్ధ వీరగాధ (విప్లవ కాలము క్రీ. శ 1845-1847) బుడ్డా వేంగళ రెడ్డి దాన వీర గాధానిక (జీవిత కాలము:క్రీ. శ  1822-1900) చిరంజీవి " సైరా నరసింహా రెడ్డి " చిత్రం విడుదల కాగానే ఒక్క సారి అందరి దృష్టి ఉయ్యాలవాడ నారసింహారెడ్డి పై పడింది. ఆచార్య తంగిరాల వేంకట సుబ్బారావు గారు ఎంతో శ్రమకోర్చి సేకరించి గుడిగుచ్చి అందించిన ఈ పుస్తకం లో నారసింహా రెడ్డిని సూర్యుడిగాను, వేంగళ రెడ్డిని చంద్రునిగాను వర్ణించారు రచయిత. చరిత్ర ఎప్పుడూ వ్రాసే వారి అభిప్రాయాలను బట్టి ఉంటుంది అందుకే చరిత్రపై ఎన్నో భే ధాభిప్రాయాలు ఉంటాయి. నారసింహారెడ్డి విషయం లో అదే జరిగింది. కానీ రచయిత బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం భద్రపరిచిన రికార్డులను, జనపదాల్లో పాడుకునే పాటలను, వీరగాధలను పరిగణన లోకి తీసుకొని ఆయన బ్రిటిష్ వారిపై విప్లవ శంఖం పూరించారని అర్ధమవుతుంది అంటారు. ఆయననను భారత ప్రధమ స్వాతంత్ర్య సంగ్రామ వీరుడిగా రచయిత పేర్కొన్నారు. అలాగే 1866 లో రాయలసీమ ప్రాంతం లో వచ్చిన ఎర్రగాలి కరవు, ధాత కరవుల కాలంలో 3 నెలల పాటు కొన్ని వేల మందికి అన్నదానం చేసిన అపర దానకర్ణుడిగా ఖ్యాతి గాంచారు బుడ్డా వేంగళ రెడ్డి. ఆయన తన జీవితమంతా తన ఆస్థి పాస్తులను దాన ధర్మాలకే ఖర్చు చేశారు.చారిత్రక ప్రాంతాలపై ఆసక్తి ఉన్నవారు పుస్తకం మొదట్లో, చివర్లో ఇచ్చిన చిత్రాలు చూసి ఆయా ప్రాంతాలను సందర్శించవచ్చును. గిద్దలూరు దగ్గర కొత్త కోటపై ఉన్న ఫిరంగులను మేము విహార యాత్రలో చూసాము. ఈ పుస్తకం లో బండి గోపాలరెడ్డి, కలవటాల జయరామారావు బందుమియ్య రచనలను పొందు పరచారు. చివరలో బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం వారు జరిపిన ఉత్తర ప్రత్యుత్తరములు ఇవ్వడం వలన రచనకు మరింత విశ్వసనీయత కలిగింది. గ్రంధాలయం లో ఎప్పటినుండి ఉందో ఈ పుస్తకం ఇప్పటికి చదివింది నేనే. ఆసక్తి గల వారు అన్ని ప్రభుత్వాగ్రంధాలయాల కెళ్ళి చదువ వచ్చును.  

Monday 30 May 2022

నాలో రగిలే అగ్ని కి అదే ఇంధనం... ప్రియాంక చోప్రా

 అందరికి శుభమధ్యాహ్నం. ఈ అమ్మాయి పేరు ఈవ,16 ఏండ్ల వయసు. ఈ వయసులో అమ్మాయిలు వారి అమాయకత్వాన్ని ఆనందిస్తూ,వారి యవ్వనంలో త్రుళ్ళుతూ గడుపుతుంటారు. కానీ ఇంత చిన్న వయసులో ప్రపంచం లోని తన తోటి పిల్లల గొంతుకై, అవకాశాల్లేని యువతులు, మహిళలకు సలహా లిస్తూ ఇటువంటి గౌరవాన్ని పొందటం విశిష్ఠ మైన విషయం. ధన్యవాదాలు.  మీలాంటి అద్భుతమైన, అపురూపమైన మహిళల మధ్యన నేను పాల్గొనడం విశేషమైన గౌరవంగా భావిస్తున్నాను.   ఇక్కడ హాజరయిన ఎంతో గొప్ప విజయాలు సాధించిన octavia, మిచేల్, కెల్లీ, పాటి లాంటి 50  మంది మహిళలకు నా అభినందనలు. మీ విజయాలు నాకే కాకుండా ఎంతో మందికి స్ఫూర్తి నిస్తాయి. మీ ప్రక్కన నిలబడటం నాకెంతో గర్వ కారణం. మీ జీవితం లో ఒక్క సారి ఆగి మిమ్మల్ని మీరు ప్రశ్నించుకోండి, ఇక్కడి దాకా ఎలా వచ్చాం, ఇక్కడ ఎందుకు నిలబడ్డాము అని. నాక్కూడా నా మూలాల్లోకి తిరిగి వెళ్లి చూసుకోవాలనిపిస్తుంది. నేను అపురూపమైన, అద్భుతమైన తల్లిదండ్రులకు పుట్టాను. వాళ్ళు భారత సైన్యం లో పనిచేసారు. నేను వారికి ప్రధమ సంతానం.99% మా తల్లిదండ్రులనుగర్వపడేలా చేసాను. కొన్ని సార్లు వ్యక్తిగత విజయాలు చెప్పుకుంటే ఎక్కువ గా చెప్పినట్లు అనిపిస్తుంది. కొన్ని సంవత్సరాల తర్వాత మా తమ్ముడు పుట్టాక కూడా నాకేమీ మార్పు లేదు. మా ఇద్దరికీ సమాన అవకాశాలు ఇచ్చారు మా తల్లి దండ్రులు.ఈ విషయాన్ని నేను నొక్కి చెప్పగలను. సమాన అవకాశాలు ఇవ్వడం మీకు సాధారణం అనిపించవచ్చు కానీ అభివృద్ధి చెందుతున్న అన్ని దేశాల్లోలాగానే మా భారత్ లో కూడా ఈ అసమానత్వ సమస్య ఉన్నది.ఈ అసమానత్వం చాలా చిన్న వయసు నుండే అబ్బాయిలు అమ్మాయిల మధ్య ఉంటుంది.సేవా భావం కలిగిన, మధ్యతరగతికి చెందిన తల్లిదండ్రుల ఇంట్లో నేను పెరిగాను. వాళ్ళు తరచూ చెబుతూ ఉంటారు. తక్కువ సంపద కలిగి ఉన్నవారికి సేవ చెయ్యడం అనేది అవకాశం కాదు అది ఒక జీవన మార్గం అని మనం ఎంతో అదృష్టవంతులమని చెబుతుండే వారు.నాకు  7,8 ఏండ్ల వయసు నుండే మా తల్లి దండ్రులు వెర్రిల్లి పట్టణ చుట్టూ ప్రక్కల ప్రజలకు వైద్య సేవలు అందిస్తూ నన్ను తీసుకెళ్ళే వారు. నేను రోగులకు మందులు ఒక ప్యాకెట్ లో పెట్టి ఇచ్చే దాన్ని. ఈ పని నేను చాలా తీవ్రంగా చేస్తుండే దాన్ని. ఇలా నేను వెడుతున్నప్పుడు బాల బాలికల మధ్య, స్త్రీ పురుషుల మధ్య అంతరాలు గమనించాను.ఉదాహరణకు బాలికలను యవ్వనం రాగానే పాఠశాలలు మాన్పించి వివాహానికి సిద్ధం చేస్తారు. కాని బాలు రు వారి బాల్యాన్ని ఆనందిస్తుంటారు.స్త్రీలు అయినంత మాత్రాన ప్రాధమిక మానవ హక్కులు, ఆరోగ్యం నిరాకరించబడటం అన్యాయం. ఇలా నేను ఎదిగే కొద్ది ఇటువంటి ఎన్నో అంశాలు గమనించాను. నా సినిమా కెరీర్ 18,19 ఏండ్లకే మొదలయ్యింది. స్త్రీ ని అయినందుకు నాకు తక్కువ పారితోషికం ఇవ్వజూపే వారు, నేను వ్యతిరేకిస్తే నా స్థానం లో ఇంకొకరికి అవకాశం ఇచ్చేవారు.ఎందుకంటే వినోద రంగం లో మహిళలను మారుస్తూ ఉంటారు. అప్పుడు నన్ను వారు మార్చలేని విధంగా తయారవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నాను. చివరకు అంతిమంగా ఇది ప్రియాంకా చోప్రా foundation పుట్టుకకు దారి తీసింది. దీని తరపున విద్య, వైద్య రంగాల్లో  UNICEF భాగస్వామిగా పని చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాను.12 ఏండ్ల క్రితం మా ఇంట్లో పని మనిషి వాళ్ళ అమ్మాయి, నేను షూటింగ్ నుండి త్వరగా వచ్చిన రోజు నా పుస్తకాల గది లో పుస్తకం తీసి చదవడం గమనించా,8 లేక 9 ఏండ్లు ఉంటాయోమో పుస్తకాలంటే ఎంత ప్రేమో అనుకున్నా, ఈ రోజు బడి ఉంది కదా ఎందుకు వెళ్ళలేదు అని అడిగితే నేను ఇక బడికి వెళ్ళను అంది.వాళ్ళ అమ్మను అడిగితే  అమ్మాయిని అబ్బాయిని బడికి పంపే స్థోమత లేదు మాకు అన్నది.ఆ అమ్మాయికి చదువుకు డబ్బు వృధా, ఆ డబ్బు తో వారికి పెళ్లి చేయవచ్చు అంది. నా కు ఆ మాట ఈడ్చి కొట్టినట్లు తగిలింది. నా అంతరంగాన్ని కుదిపేసింది.ఆ అమ్మాయి చదువుకయ్యే ఖర్చు నేను భరించాలని నిర్ణయించుకున్నాను. ఆ అమ్మాయి చదువు కొనసాగించాలి ఎందుకంటే, చదువనేది కనీస మానవ హక్కు మరియు ప్రస్తుతం అత్యా వశ్యకం. అప్పుడు దృఢముగా నిర్ణయించుకున్నా ఎంత మంది పిల్లల జీవితాల్లో వీలయితే అంత మార్పు తీసుకు రావాలని, ఎంతో కొంత సహాయం చేయాలని నిర్ణయించుకున్నా.ఈ మధ్యే ఒక అందమైన కోట్ చదివా,ఈ సందర్భంగా దాన్ని చెప్పటం చాలా సమయోచితం అనుకుంటా " ఈ రోజు ఊయల ఊపే చేయి రేపటి తల్లిని తయారు చేస్తుంది, స్త్రీ నాగరికత యొక్క విధినే రూపు దిద్దుతుంది " అటువంటి అందమైన సృష్టి అయిన ఆడబిడ్డలు నేడు మానవత్వం ఎదుర్కొంటున్న అతిపెద్ద సమస్య కావడం విధి కల్పించిన దుఃఖకరమైన నిందా స్తుతి కాక మరేమిటి? ప్రపంచాన్ని మార్చే శక్తి బాలికలకుంది. అది నిజం.గత రెండు దశాబ్దాల్లో ఎన్ని ప్రయత్నాలు ఎంత అభివృద్ధి జరిగినా తరగతి గదుల్లో బాలుర కంటే బాలికలు చాలా తక్కువగా ఉన్నారు.కోటి మంది బాలుర తో పోలిస్తే కోటిన్నర మంది  ప్రాధమిక పాఠశాల బాలికలు చదవడం వ్రాయడం నేర్చుకోలేక పోతున్నారు. ఇదీ మన భవిష్యత్తుకు ఆరంభం. గత 11 సంవత్సరాల నుండి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా బాల్య వివాహం, యుద్ధం, సెక్స్, హింస ల బాధితులు, వాటి నుండి నుండి బయట పడ్డవారికి UNICEF చేసే నమ్మ శక్యం కాని అపూర్వమైన సేవను వీక్షిస్తున్నా, కానీ చాలా పని మిగిలి ఉంది చేయడానికి. నాలో రగిలే అగ్ని కి అదే ఇంధనం, అదే ఈ సమస్య పట్ల నా నిబద్దత కు కారణం, అక్కడనుండే నా తీవ్రమైన ఇష్టం మొదలయింది, ఎందుకంటే బాలికా విద్య కుటుంబాలకు అధికారం ఇవ్వడమే కాదు సమాజానికి, ఆర్ధిక వ్యవస్థకు కూడా తోడ్పాటు నందిస్తుంది. ఇక్కడ కూర్చున్న కళాకారులు, ప్రభావశీలురు మనందరి సామాజిక బాధ్యత ఏంటంటే మాట్లాడలేని వారి గొంతుక కావడం.ఇక్కడ కూర్చున్న ప్రతి స్త్రీ ని ఎందుకు ప్రశంసిస్తున్నానంటే, మీ కందరికి ఈ సమస్య పట్ల ఉన్న అవగాహనతో మీ మీ కార్యక్షేత్రాల్లో మీ స్వరాన్ని వినిపించండి, మనం బ్రతికున్నంత వరకు ఒక్క తరపు బాలికలు కూడా విద్యను కోల్పోకూడదు. ఈ వేదికపై నాకు అవకాశమిచ్చిన "Variety " సంస్థకు, ప్రోత్సహించిన మీ అందరికి, ఇక్కడున్న అందరం ఈ సమస్యపై పోరాటం చేస్తూ ముందుకెళదామని ఆశిస్తూ అందరికి ధన్యవాదాలు.(అనువాదం :ఒద్దుల రవిశేఖర్ ) (https://youtu.be/iCwKM6uB71I)

Friday 27 May 2022

మూడడుగుల్లో విశ్వం

 మూడడుగుల్లో విశ్వం:రచయిత డా. వి. శ్రీనివాస చక్రవర్తి పుస్తక పరిచయం :ఒద్దుల రవిశేఖర్     భూమి మీద  దూరాలను కొలవడం సులభంగానే మానవుడు నేర్చుకున్నాడు. కాని ఖగోళ దూ రాలను కొలవడానికి మానవునికి కొన్ని వందల సం.రాలు పట్టింది. రచయిత అందుకు జరిగిన ప్రయత్నాలను సవివరంగా ఇందులో వివరించారు. ఆసక్తికరమైన కొన్ని అంశాలను ఇక్కడ ప్రస్తావిస్తాను. మొదటి మెట్టు :మొదటగా క్రీ. పూ  ఎరటోస్తనీస్, పోసిడోనియస్ విశ్వం స్థాయిలో శాస్త్రీయ పద్దతిలో దూరాలు కొలిచారు.భూమి వ్యాసాన్ని, చుట్టుకొలతను అంచనా వేసారు.అరిస్టార్కస్, హిప్పార్కస్ భూమి వ్యాసాన్ని ఆధారం చేసుకొని చంద్రుడి దూరాన్ని అంచనా వేసారు.భూమి సూర్యుడి చుట్టూ పరిభ్రమిస్తుంది అని,భూమి నుండి సూర్యుని దూరం కొలవటానికి ప్రయత్నించిన వారు అరిస్టార్కస్.1543 లో నికోలాస్ కోపర్నికస్ సూర్య కేంద్రక సిద్దాంతాన్ని ప్రత్తిపాదించారు. గ్రహాల దూరాలను అంచనా వేయడానికి కొత్త సూత్రాన్ని అందించిన వాడు కెప్లర్.1609 లో గె లీలియో ఒక దూరదర్శినిని తయారు చేసి ఆకాశం కేసి గురిపెట్టాడు.1673 లో గియోవానీ సూర్యునికి భూమికి మధ్య దూరం సగటున 9,29,65,000 మైళ్ళని అంచనా వేశారు. దీన్ని ఖగోళ ఏకాంకం (AU) అంటారు.1830 లో విల్ హెల్మ్ బెసెల్ హీలియో మీటర్ ను వాడటం మొదలు పెట్టాడు. 61 సిగ్మస్ అనే తార దూరం 64 ట్రిలియన్ మైళ్ళు అని కనుగొన్నారు కాంతి వేగం సెకనుకు 1,86,282 మైళ్ళు.ఒక ఏడాదిలో (6 లక్షల కోట్ల (ట్రిలియన్ ) మైళ్లు ) కాంతి ప్రయాణించిన దురాన్ని కాంతి సంవత్సరం అంటారు ఆల్ఫా సెంటారీ తార దూరం 4.3 కాంతి సం వత్సరాలని థామస్ హేండర్సన్ కనుగొన్నారు.1900 సం.రానికి  విక్షేప పద్ధతిని ఉపయోగించి 70 తారల దూరాలను కనుగొన్నారు 1950 కల్లా 6000 తారల దూరాలు కనుగొన్నారు. మన కంటితో 6000 తారలను చూడగలం.1609 లోనే గేలీలియో పాల పుంత గెలాక్సీ ని గమనించాడు. విలియం హెర్షల్ 1785 లో రోదసిలో తారలన్ని ఒక కటకం ఆకారం లో అమరి ఉన్నాయని ప్రతిపా దించాడు.                                              రెండవ మెట్టు :1921 లో 25 సెఫెయిడ్ తారలను హేన్రి యేట్టా లీవిట్ కనుగొన్నారు. షాప్లీ గోళాకార రాసులను కనుగొన్నాడు. గేలాక్సీ పరిమాణం కొలవాలని ప్రయత్నించాడు. సూర్యుడు గెలాక్సీ కేంద్రం చుట్టూ సెకనుకి 150 మైళ్ళ వేగంతో కదులుతూ  200 మిలియన్ ఏండ్లకు ఒకసారి గేలాక్సీ చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేస్తాడు. గెలాక్సీ వ్యాసం లక్ష కాంతి సం వత్సరాలు అని తెలిసింది. తారా నీహారికలను(నెబ్యూలా )మెసియర్ కనుగొన్నాడు. ఓరియన్ నెబ్యూలాను క్రిస్టియన్ హైగెన్స్ కనుగొన్నాడు.విలియం పార్సన్స్, సైమన్ మారియస్ నెబ్యూలాలను అధ్యయనం చేశారు.100 అంగుళాల దూరదర్శిని తో హబుల్ ఆండ్రోమెడా ను గమనించి ఇది ఒక గేలాక్సీ అని తేల్చారు. ఇది మన గెలక్సీ కి 2.5 మిలియన్ కాంతి సం.రాల దూరంలో ఉన్నట్లు తేలింది. గేలాక్సీ లు కూడా రాసులుగా ఉంటాయి. కోమా బెరెనేసిస్ అనే తారా రాశిలో 11,000 గెలా క్సీ లు ఉన్నాయి. మన గేలాక్సీఉన్న తారా రాశి లో 19 గేలాక్సీ లు ఉన్నాయి.                                                     3 వ మెట్టు :100 మిలియన్ కాంతి సం. రాలకి మించిన దూరాలను కొలవడానికి ఎడ్విన్ హబుల్ మరో పద్ధతి కనుగొన్నాడు.హబుల్ నోవాలపై అధ్యయనం చేశారు. వెస్టో స్లిఫర్ తారల నుండి వచ్చే కాంతిని బట్టి వాటి వయసులు తెలుసుకున్నాడు. అన్ని గేలాక్సీ లు మనకు దూరంగా వెడుతుంటే ఆండ్రో మెడా గేలాక్సీ మన గేలాక్సీ కి దగ్గరగా వస్తుంది. హబుల్ గేలాక్సీ ల దూరం కనుగొనడానికి V=HD అనే సూత్రాన్ని ప్రతి పాదించాడు. H=హబుల్ స్థిరాంకం. ఇలా గేలాక్సీ లన్నీ పరస్పరం దూరంగా జరుగుతుంటే విశ్వం వ్యా కోచిస్తుందా అన్న సందేహం కలిగింది. మహా విస్పోటనం విశ్వానికి నాంది అని జార్జి లమేత్ర్ మొట్ట మొదట ఊహించారు. విశ్వం లోని అంతరి క్షమే వ్యాకోచిస్తుంది. అలా పరిమాణం పెరిగి తిరిగి సంకోచిస్తుంది. దీన్నే మహా సంకో చం అంటారు. మన పాల పుంత గేలాక్సీ లో 20,000 కోట్ల తారలున్నాయి అందులో మన సూర్యుడొకడు.గేలాక్సీ కేంద్రం నుండి మన సూర్యుడు 26,000 కాంతి సం. రాల దూరం లో ఉన్నాడు. ప్రస్తుత అంచనాల ప్రకారం దృశ్య విశ్వం 93 బిలియన్ కాంతి సం వత్సరాలు.ఇలాంటి అద్భుతమైన, ఊహించటానికే వీలు కాని దూరాలను గురించి ఎంతో ఆసక్తికరంగా వివరించారు రచయిత. వారికి అభినందనలు.విశ్వం అనంతత ముందు సౌరకుటుంబం, భూమి, మానవ జాతి  చాలా అల్పంలా అనిపిస్తాయి. సౌరమండలం చివరినుండి మన భూమి చిన్న చుక్కలా కనిపిస్తుంది. కానీ మన భవిష్యత్తు  ఈ భూమే దానిని రక్షించుకోవాలి అన్న గొప్ప సందేశం తో ముగిస్తారు. విశ్వాన్ని అధ్యయనం చేయాలనే ఆసక్తి ఉన్న ప్రతి ఒక్కరూ, ముఖ్యంగా సైన్స్ విద్యార్థులు,ఉపాధ్యాయులు అధ్యాపకులు చదివి తీరవలసిన పుస్తకమిది.

Tuesday 24 May 2022

మెదడు చరిత్ర :Dr. వి. శ్రీనివాస చక్రవర్తి

 రచయిత :డా. వి. శ్రీనివాస చక్రవర్తి             పుస్తక పరిచయం :ఒద్దుల రవిశేఖర్                      మనం ఆలోచిస్తున్నామన్నా, మన శరీరం లోని అన్ని వ్యవస్థలు క్రమబద్ధంగా నడుస్తున్నాయన్నా దానికి కేంద్రం మెదడే. మెదడు గురించి ఆలోచించి పరిశోధించిన వారి వివరాలు తెలియజేస్తూ మనకు మెదడు గురించి అర్ధమయ్యేలా సరళంగా వ్రాయడానికి ప్రయత్నించిన పుస్తకమిది. ఇది science కు సంబంధించిన పుస్తకం కనుక చదివి పూర్తి వివరాలు తెలుసు కోండి. ఇక్కడ  విశేష కృషి చేసిన శాస్త్రవేత్తల గురించి మాత్రమే ప్రస్తావిస్తాను. క్రీ.శ  2వ శతాబ్దంలోనే వైద్యుడ యినా కాడ్ గాలెన్ మెదడు నిర్మాణాన్ని వివరించాడు.1500 సం రాల తర్వాత లియో నార్దో డావిన్సీ అండ్రియాస్ వేసేలియాస్ మెదడు గురించి గొప్ప అధ్యయనాలు చేశారు. తరువాత రెనడే కార్త్, ఫ్రాన్స్ గాల్ మెదడును యంత్రం లా భావించారు.రాబర్ట్ హుక్ సూక్ష్మ దర్శిని సహాయం తో జీవకణాలను మొదటి సారి చూసాడు.ఆంటాన్ వాన్ రీవెన్ హాక్ సూక్ష్మ దర్శిని సహాయంతో నాడీ కణాలను పరిశీలించాడు. లూయిగీ గాల్వాని విద్యుత్ జీవక్రియా శాస్త్రం నకు ప్రాణం పోశారు. జోహాన్నస్ ముల్లర్ ఇంద్రియ సంవేదనలపై శో ధించారు. ఎమిల్ దుబ్వా రేమండ్ హెల్మ్ హోల్జ్ "విద్యుత్ ఈల్" మీద పరిశోధనలు గావించారు. హోల్జ్ నాడీ మండల క్రియలను అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించారు.20 వ శతాబ్దం ఆరంభానికి మెదడు ఒక విస్త్రతమైన సంక్లిష్టమైన విద్యుత్ యంత్రం అని అర్ధమయ్యింది. ఔషద  శాస్త్రంపై పెన్ ఫీల్డ్,పాల్ బ్రోకా, కార్ల్ వెర్న్ కీ పరిశోధించారు. వెర్న్ కీ పరిశోధన ల నుండి కనెక్షనిజం అనే నాడీ   శాస్త్రం ఆవిర్భవించింది. దాన్నుండి neural networks అనే కొత్త గణిత సిద్ధాంతం జన్మించింది. మనస్తత్వ శాస్త్రం పై ఇవాన్ పావ్లోవ్ జరిపిన పరిశోధనలు ప్రేరణ, స్పందన, నియంత్రణ లకు దారితీశాయి. B. F. Skinner,Tharandike, jhon watson ప్రవర్తనా వాదాన్ని ప్రవేశ పెట్టారు. మెదడు ఒక జాలం (Net work ) 10,000 కోట్ల న్యూరానులను కలిగి ఉంది. ఇన్ని విశేషాలను మనకు వివరించిన రచయిత శ్రీనివాస చక్రవర్తి గారికి ధన్యవాదాలు చెప్పాలి. మెదడు గురించి తెలుసుకోవాలని ఆసక్తి ఉన్నవారు పాఠశాల, కళాశాలలో సైన్స్ విద్యార్థులు ఉపాధ్యాయులు, అధ్యాపకులు తప్పక చదవాల్సిన పుస్తకం...... ఒద్దుల రవిశేఖర్.

Monday 23 May 2022

కోవిడ్, ఎయిడ్స్ నేను..... Dr.Y.మురళీ కృష్ణ

 ప్రతి రంగంలో క్రొత్త దారులు వేసేవారుంటారు. తమదయిన ముద్రతో వినూత్న ఆవిష్కరణ లతో మానవాళికి మేలు చేసే వారుంటారు వారిలో డా. యనమదల  మురళీ కృష్ణ గారు ఒకరు. ప్రపంచాన్ని పట్టి పీడిస్తున్న రెండు మహమ్మారులకు తన దైన పరిష్కారాలు చూపిస్తూ లక్షలాది మంది జీవితాలను రక్షిస్తున్న మురళీ కృష్ణ గారి  వ్యాసాలు Facebook లో తరచుగా చదువుతూ share చేస్తుండే వాడిని.తాను కనుగొన్న పద్ధతులతో ఎయిడ్స్, కోవిడ్ కు ఇచ్చే చికిత్సలపై ఆయన వ్రాసిన "కోవిడ్ ఎయిడ్స్ నేను "అన్న పుస్తకం తెప్పించుకుందామనుకుంటూ కొంత ఆలస్యమయ్యింది."రవీ నువ్వు చదవాలి" అంటూ ఆప్యాయంగా పలకరించి పుస్తకాన్ని పంపించిన వారికి ధన్యవాదాలు. వైద్య రంగంలో ఆరోగ్యం పట్లతగిన జాగ్రత్తలు చెబుతూ సరియైన చికిత్సను అందిస్తూ రోగిని కోలుకునేలా చేయడం వైద్యుని ప్రాధమిక విధి.  ఏ మందు వాడాలో, ఏ చికిత్స,ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలో ఈ పుస్తకం లో చక్కగా వివరించారు.వైద్య రంగం లో తాను చేసిన కృషిని వివరిస్తూ తగిన సూచనలు అందజేస్తూ ఎయిడ్స్, కోవిడ్ ల పట్ల ప్రజలకు సరిఅయిన అవగాహన కల్పించడం లో వారి అనుభవం పరిశోధన ఎంతగానో దోహద పడ్డాయి. అంతర్జాతీయ స్థాయిలో వారి ప్రతిభను గుర్తించడం, మన దేశపరిస్థితుల కనుగుణంగా వైద్య విధానాలు రూపొందించడం ఆయనలోని విశేష ప్రతిభ, మేధస్సును తెలియజేస్తాయి. ఈ పుస్తకం లో నాకు విశేషంగా తోచిన, ఉపయుక్తంగా అనిపించిన కొన్ని అంశాలు 1)ఆసుపత్రుల్లోని A/C గదుల్లో HAI జబ్బులు వ్యాపిస్తాయి జనం గుమికూడే ప్రాంతాలు మూసికొని ఉండరాదు A/C ఇళ్ళకే పరిమితం చెయ్యాలి.2)ఇంటిలో కేవలం సబ్బు, నీటిని ఉపయోగించి చేతులు శుభ్రం చేసుకోవాలి. ఇతర చోట్ల శానిటైజర్ వాడాలి.3) కోవిడ్ బారిన పడ్డవారు  ధైర్యం, ప్రశాంతత, డాక్టర్ సూచించిన వైద్యం తో కోలుకోవచ్చు.4) కరోనాకు home care treatment ను రెండు pages లో చేతిరాతతో వివరించిన విధానం 5)కోవిడ్ చికిత్సలో డా. మురళీ కృష్ణ గారి ప్రోటోకాల్ అంతర్జాతీయ సదస్సుకు పరిశోధనా పత్రం సమర్పణ వారిలోని విశేషమైన ప్రతిభకు తార్కాణం.6)కోవిడ్ బారిన పడ్డ వారికి ఎదురవుతున్న సమస్యలు తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు 7) అన్ని వ్యాసాల్లో అదనపు సమాచారం కోసం QR codes ఇవ్వడం 8)MBBS చేస్తున్నప్పటినుండి ఎయిడ్స్ పట్ల సమాజానికి అవగాహన కల్పిస్తూ దానిపై స్వంత పరిశోధనలుచేస్తూ specialist వైద్యునిగా ఆయన ప్రయాణం అద్భుతం.9)ఎయిడ్స్ రోగులను ఆయన చూసే విధానం కొన్నివేల మంది రోగులకు ఆరోగ్యాన్ని ప్రసాదించడం మానవునిలోనే మాధవుడున్నాడు అనేందుకు సాక్ష్యం.10) తాను తక్కువ ఖర్చుతో, స్వంత డబ్బులతో వైద్యం చేస్తూ నిస్సహాయమైన రోగులకు సహాయం చేసేలా సమాజాన్ని చైతన్యం చేయడం 11) వైద్యునిగా ఆయనకు కలిగే సంతృప్తిని గురించి "మీరు జీవితాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నారు "అన్న ప్రశంస పొందడం 12) వైద్య రంగం లోని లోటుపాట్లను ఒక వైద్యునిగా ఎత్తి చూపడం  13)ఆయన వైద్య విద్యార్థి గా ఉన్నప్పటినుండి ఇప్పటివరకు తన గురించి, తన విధానాల గురించి వివరించే పద్ధతి పాఠకుడిని పుస్తకాన్ని ఆసక్తిగా చదివేలా చేస్తుంది.14) వైద్యం లోని విషయాలే కాకుండా గొప్ప జీవన తాత్వికతను గురించి చెబుతూ ఆలోచింప జేసే విధానం 15) మనం పంచిన ప్రేమ పదింతలై తిరిగి వస్తుంది... ఎంత గొప్ప తాత్వికత 16) విపరీత మైన వినిమయలాలస ప్రకృతిని ధ్వంసం చేస్తుంది అన్న విషయం ద్వారా పర్యావరణ పరిరక్షణ గురించి చెప్పడం 17)తనకు నచ్చిన, తాను మెచ్చిన వ్యక్తుల గురించి చెప్పడం 18) జ్ఞానాన్ని అనుభవం లోకి తెచ్చు కోవడమే గొప్ప జీవితం, సంతృప్తిని మించిన సంపదలేదు అని తన అనుభవ సారం చెబుతారు 19)కాలం చెల్లిన మందులు కూడా వాడొచ్చు అన్న కొత్త విషయాన్ని తెలియజేయడం 20)ఆయన,పుస్తకాలు విపరీతంగా చదవడం, కాలం కన్నా ముందు ఆలోచించడం.                                             ఇవీ ఈ పుస్తకం లో నాకు నచ్చిన అంశాలు. ఆరోగ్య స్పృహ ఉన్న ప్రతి ఒక్కరు చదవతగ్గ పుస్తకం. నాకు అనిపిస్తుంటుంది, ప్రకృతి తనను తాను రక్షించుకోవడానికి ఒక్కో రంగం లో కొంతమంది విశిష్ఠ వ్యక్తుల్ని సృజించుకుంటుంది అని. అందులో మురళీ కృష్ణ గారు ఒకరు. వారికి నాదొక విన్నపం,వ్యాధులు, జబ్బులు రాకుండా ముందుగా ఎటువంటి ఆహారం తీసుకోవాలి, తగిన చికిత్సలు, తక్కువ ఖర్చుతో రోగాలు నయమయ్యే విధానాలపై మరిన్ని పుస్తకాలు వ్రాయాలని........ ఒద్దుల రవిశేఖర్